Osoby wynajmujące lokale mieszkalne bardzo często borykają się z problemem podatku od towarów i usług, albowiem nie do końca wiedzą czy z tego tytułu powinny odprowadzić podatek VAT, czy też nie. Niniejszą kwestię rozstrzygnął niedawno Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 2 grudnia 2016 r. 1 

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako: „ustawa o VAT”) zwalnia się z podatku VAT usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Należy mieć przy tym na względzie przepis art. 43 ust. 20 ustawy o VAT zgodnie z którym zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 36, nie ma zastosowania do usług wymienionych w poz. 163 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. W danym załączniku wskazano wykaz towarów i usług związanych z zakwaterowaniem 2 opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%.

ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE

We wspomnianej interpretacji indywidualnej organ podatkowy potwierdził, że zwolnieniu od podatku VAT podlega świadczona na własny rachunek usługa wynajmu lub dzierżawy nieruchomości o charakterze mieszkalnym, co istotne, na cele mieszkaniowe. Ponadto z orzecznictwa można wywnioskować, że dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia konieczne jest spełnienie łącznie przesłanek, wskazujących, że przedmiotowy najem:

  1.  jest świadczeniem na własny rachunek podatnika;
  2.  dotyczy nieruchomości o charakterze mieszkalnym;
  3.  jest przeznaczony na cele mieszkaniowe.

Sama realizacja celu wynajmu następuje poprzez ustalenie sposobu korzystania z lokalu przez jego najemcę. Tym samym zasadniczą kwestią dla ustalenia, czy dana usługa podlega opodatkowaniu czy zwolnieniu od podatku VAT pozostaje określenie celu realizowanego przez najemcę. W związku z tym podatnik skorzysta ze zwolnienia z opodatkowania wynajmu w momencie gdy umowa najmu w swojej treści będzie zawierała między innymi postanowienia, z których będzie wynikało, że dotyczy ona lokalu mieszkalnego, który może służyć tylko i wyłącznie celom mieszkaniowym. Powyższe zwolnienie ma zastosowanie również przy wynajmie lokali pośrednikom prowadzącym działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie wynajmowania lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe.

STOSUNEK PRAWNY OBU STRON

Kwestie umów reguluje art. 353 Kodeksu Cywilnego, który jasno podkreśla, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, istotne jest by jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Umowa najmu, jako umowa dwustronnie zobowiązująca i wzajemna nakłada na obie strony określone przepisami obowiązki. W tym przypadku wynajmujący zobowiązuje się do oddania najemcy lokalu do używania, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

***

 1. nr 2461-IBPP2.4512.713.2016.2.WN

 2. oznaczonych symbolem PKWiU 55