Nowelizacja prawa zamówień publicznych przyniosła kilka zmian w zakresie zabezpieczenia należytego wykonania zamówienia. Celem zabezpieczenia jest pokrycie ewentualnych roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.
FORMA ZABEZPIECZENIA
Wykonawca ma szeroki wachlarz możliwości wyboru jeśli chodzi o formę zabezpieczenia, mianowicie możliwe jest jego wniesienie m.in. w formie pieniężnej (przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego), poręczenia bankowego, poręczenia spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w gwarancjach bankowych, czy też w gwarancjach ubezpieczeniowych. Za zgodą zamawiającego zabezpieczenie może być wnoszone również w wekslach z poręczeniem wekslowym banku/skok-u, przez ustanowienie zastawu na papierach wartościowych, jak również zastawu rejestrowego. Jeżeli kwota wadium została wniesiona w pieniądzu, wykonawca może wyrazić zgodę na zaliczenie tej kwoty na poczet zabezpieczenia. Przepisy przewidują możliwość zmiany formy zabezpieczenia za zgodą zamawiającego na jedną lub kilka form, gdyż zachowywana jest ciągłość zabezpieczenia i nie dochodzi do zmniejszenia jego wysokości.
WYSOKOŚĆ ZABEZPIECZENIA
Jeśli chodzi o wysokość zabezpieczenia, to jest ona ustalana w stosunku procentowym do ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę lub ceny jednostkowe. Zmianie uległa możliwość ustalenia wysokości zabezpieczenia. Dotychczas było to 2-10%, a więc podana była stawka minimalna wysokości zabezpieczenia. Po nowelizacji, na mocy której zniesiono minimalny próg wartości zabezpieczenia możliwe jest wymaganie przez Zamawiającego zabezpieczenia w dowolnej wysokości, byle nie przekraczała ona 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy (nie ma więc ustalonego minimalnego poziomu kwoty wadium).
OKRES ZABEZPIECZENIA
Kolejną nowością są zapisy ustawowe, które w odniesieniu do zabezpieczenia wnoszonego w innej formie niż pieniężna (np. gwarancje bankowe lub gwarancje ubezpieczeniowe), jeśli okres zabezpieczenia przekracza 5 lat, dopuszczają obowiązywanie takiego zabezpieczenia maksymalnie przez 5 lat. W takich przypadkach na Wykonawcy spoczywa obowiązek przedłużania złożonego zabezpieczenia, tak, aby zachować jego ciągłość. Stosownie do zapisów znowelizowanej ustawy prawo zamówień publicznych zamawiający może żądać odpowiednich zapisów w składanych gwarancjach bankowych/ubezpieczeniowych, tak aby zapewnić sobie możliwość zmiany zabezpieczenia w formie gwarancji na formę pieniężną. Wtedy w przypadku nieprzedłużenia lub niewniesienia nowego zabezpieczenia najpóźniej na 30 dni przed upływem terminu ważności zabezpieczenia wniesionego w innej formie niż w pieniądzu (np. w formie gwarancji bankowych), zamawiający automatycznie zmienia formę na zabezpieczenie w pieniądzu poprzez wypłatę kwoty z dotychczasowego zabezpieczenia. Wypłata następuje nie później niż w ostatnim dniu jego ważności. Zmiana formy zabezpieczenia powinna zostać dokonana z zachowaniem ciągłości zabezpieczenia.
Należy również przypomnieć, że w przypadku zmiany wysokości wynagrodzenia, tzn. zarówno przy podwyższeniu lub zmniejszeniu wartości umowy, brak jest podstaw prawnych do wysunięcia przez zamawiającego żądania zmiany wysokości zabezpieczenia o kwotę wynikającą ze zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy.