Stopklatka oferty w zamówieniach publicznych

UPŁYNIĘCIE TERMINU SKŁADANIA OFERT

W wyroku TSUE z dnia 4 maja 217 r.¹ dostawca, który złożył ofertę w przetargu na zamówienia publiczne przedstawił doświadczenie, które jednakże zostało zakwestionowane przez innego uczestnika przetargu, a odwołanie to zostało uwzględnione. Wobec tego zamawiający wezwał dostawcę w trybie art. 26 ust. 4 PZP do złożenia wyjaśnień (czy wobec „wykreślenia” zakwestionowanego doświadczenia nadal spełnia wymogi w zakresie doświadczenia określone w specyfikacji istotnych warunków zamówienia). Dostawca w odpowiedzi wskazał nowe doświadczenie, nieuwzględnione w pierwotnej ofercie, które dodatkowo „zapożyczył” od innego podmiotu.

W podobnej sprawie objętej wyrokiem TSUE z dnia 11 maja 2017 r.², Oferent zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o podmianę materiału załączonego do oferty jako próbka (z materiału niespełniającego wymogów SIWZ na materiał spełniający te wymogi).

Trybunał w obu przypadkach uznał takie działanie za niedopuszczalne w kontekście zasady równego traktowania wykonawców w sposób niedyskryminacyjny i przejrzysty. Wszystkie oferty bowiem winny być poddane takim samym wymogom i oceniane na podstawie takich samych reguł. Po upływie wyznaczonemu wszystkim terminu składania ofert (w których zawarte są dane dotyczące faktu spełnienia przez oferentów wymogów określonych w SIWZ) nie jest możliwe przyjęcie nowych faktów (np. uzupełnienie o dodatkowe doświadczenia czy inne próbki). Raz złożona oferta po upłynięciu terminu składania nie może być już modyfikowana.

SPROSTOWANIA I UZUPEŁNIENIA OFERTY

Po tym czasie możliwe jest jedynie wyjaśnienie informacji uprzednio wskazanych w ofercie (uzupełnienie szczegółów oferty lub sprostowanie oczywistej omyłki). W toku takich wyjaśnień nie może dojść do de facto złożenia nowej oferty.

Powyższa zasada została kreatywnie przedstawiona w opinii Rzecznika Generalnego z dnia 24 listopada 2016 r. w pierwszej ze spraw ³ poprzez porównanie informacji zawartych w ofercie do – zdjęcia. Zgodnie z analogią Rzecznika Generalnego, można przyglądać się dokładniej i powiększać rozdzielczość zdjęcia w zamazanych czy niejasnych częściach obrazu (tzn. można wzywać do wyjaśnienia niejasności wynikających z przedstawionych w ofercie dokumentów), ale nie można przedstawiać dodatkowych zdjęć z nowymi elementami (tzn. nie wolno skutecznie przedstawiać nowych faktów i dokumentów), zwłaszcza w sytuacji, w której nowe dokumenty stanowiłyby nową ofertę (oferta A z próbką niespełniającą wymogów, a więc podlegającą automatycznemu odrzuceniu versus oferta B z próbką spełniającą wymogi, podlegającą dalszemu procedowaniu oferty w przetargu).

KONSEKWENCJE RAZ ZŁOŻONEJ OFERTY

KIO w wyroku z dnia 6 lipca 2017 r. ⁴ podobnie – stwierdziła, że wykonawca jest związany oświadczeniami złożonymi w ramach Standardowego Formularza Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (JEDZ). Co za tym idzie – można przypuszczać, że w duchu zasady wyrażonej przez TSUE w powyżej omówionych sprawach będzie obowiązywać zasada, że dokumenty składane w następstwie złożenia formularza JEDZ winny odzwierciedlać informacje w nim zawarte – i tylko informacje w nim zawarte.

Można zatem wyjaśniać i wykazywać, że przedstawione w ofercie informacje spełniają wymogi zamawiającego; nie wolno natomiast po upłynięciu terminu składania ofert wprowadzać nowych istotnych faktów czy dokumentów, które nie były częścią oryginalnej oferty. Warto o tej regule pamiętać przy konstruowaniu ofert i sporządzaniu załączników – decyzja o pominięciu niektórych danych może mieć poważne (i nieodwracalne) konsekwencje.

***

¹ sprawa C-387/14

² C-131/16

³ C-387/14 – dot. spełnienia wymogu doświadczeń

⁴ sprawa KIO 1183/17