Nowy rok, to również szereg zmian w podatku VAT. Z dniem 1 stycznia 2021 roku weszły w życie zmiany w ramach tzw. pakietu SLIM VAT (simple, local and modern VAT). Nowelizacja, co warte podkreślenia, miała na celu uproszczenie prowadzenia działalności gospodarczej poprzez uproszczenie rozliczeń podatkowych. Niestety ustawodawca wywiązał się ze swojego postulatu jedynie częściowo. 

CO ZMIENIA SLIM VAT?

Nowelizacja (ustawa z dnia 27.11.2020 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, dalej: Ustawa) wprowadziła zmiany w:

  • terminie na odliczenie VAT
  • korektach in minus, in plus
  • pośrednictwie w zakresie transakcji łańcuchowych
  • wiążących informacjach stawkowych
  • limicie dla prezentów o małej wartości
  • terminie na wywóz towarów dla zastosowania stawki 0%

ZMIANA TERMINU NA ODLICZENIE VAT

W znowelizowanej ustawie wydłużono termin na odliczenie VAT o miesiąc, w sytuacji gdy podatnik tego nie zrobił w wyznaczonych przez ustawę o VAT terminach. W takim przypadku podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. W rezultacie podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w ciągu czterech miesięcy. W zakresie małych podatników, którzy stosują kwartalny system rozliczeń, termin na odliczenie VAT nie uległ zmianie.

KOREKTA FAKTURY VAT IN MINUS

W związku z nowym brzmieniem przepisów ustawy o VAT, podatnik dokonujący korekty faktury VAT nie jest obecnie już zobowiązany do posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę.

Tym samym, podatnik nabędzie prawo do obniżenia podatku należnego w momencie wystawienia faktury korygującej, pod warunkiem spełnienia określonych ustawą przesłanek tj. gdy:


1. z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że: 

  • uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług,
  • warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego

2. faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją, w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunku obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w ramach spełnienia tych uzgodnionych warunków.

Co należy rozumieć poprzez dokumentację?

Ustawodawca wprost nie sprecyzował znaczenia tego pojęcia w ustawie o VAT. Jednocześnie uzasadnienie do projektu Ustawy wskazuje na przykładowy katalog dowodów dokumentujących prawo do obniżenia podstawy opodatkowania tj. dokumenty handlowe, aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty, jak również domniemana akceptacja warunków transakcji.

Dokumentacja ma na celu potwierdzić, że strony transakcji znają i akceptują jej nowe warunki. Dopuszczalne są wszystkie formy dokumentowe, dlatego, zgodnie z uzasadnieniem do nowelizacji, nie zostały one (nawet przykładowo) wymienione w ustawie.

Regulacje intertemporalne

Jednocześnie do faktur korygujących, które zostały wystawione jeszcze w 2020 roku, mają zastosowanie dotychczasowe reguły korekty faktury VAT.

W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania lub błędu na fakturze VAT, uprzednie zasady rozliczeń mogą znaleźć w dalszym ciągu zastosowanie do faktur korygujących, które zostały wystawione po 31.12.2020 roku, aż do końca 2021 roku pod warunkiem, że Strony uzgodnią to na piśmie, zanim sprzedawca wystawi pierwszą fakturę korygującą w 2021 roku.

KOREKTA FAKTURY VAT IN PLUS

Ustawodawca dodał przepis, który reguluje sytuację, gdy podstawa opodatkowania ulegnie podwyższeniu (art. 29a ust. 17 ustawy o VAT). Zgodnie z treścią przepisu: “W przypadku, gdy podstawa opodatkowania uległa zwiększeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.” W konsekwencji podstawę opodatkowania należy zwiększyć na bieżąco, w okresie wystawienia faktury korygującej. 

Z kolei, w przypadku eksportu towarów i WDT korekta in plus następuje nie wcześniej, niż w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wykazane zostały te transakcje.

POŚREDNICTWO W TRANSAKCJACH ŁAŃCUCHOWYCH

Nowelizacja uchyla art. 7 ust. 8 ustawy o VAT, który wskazywał na „dokonywanie dostaw” przez każdy z podmiotów z łańcucha, pomimo iż wyłącznie pierwszy podmiot w łańcuchu wydał towar ostatniemu podmiotowi. Uzasadnienie sprowadza się do braku podstawy normatywnej dla przepisu w dyrektywie VAT. Ponadto poprzez wykładnię art. 7 ust. 1 ustawy o VAT można wysnuć wniosek do, którego odnosił się uchylony przepis.  

WIĄŻĄCA INFORMACJA STAWKOWA (WIS)

Od stycznia 2021 roku WIS będzie obowiązywać przez okres 5 lat od dnia jej wydania. W zakresie wniosków sprzed 1 stycznia 2021 roku, będą one ważne przez okres 5 lat, licząc od dnia wejścia w życie przedmiotowej nowelizacji.  

Ponadto Ustawodawca wprost wskazuje, iż w sytuacji gdy przedmiot wniosku wiąże się z nadużyciem prawa, to wówczas WIS nie jest wiążący dla organów podatkowych. 

LIMIT NA DROBNE PREZENTY

Limit dla jednorazowych prezentów o małej wartości, dla których podatnik nie prowadzi ewidencji, został zwiększony z 10 zł na 20 zł. Z kolei, w zakresie prezentów dla których podatnik prowadzi ewidencję, obecnie obowiązujący limit (do 100 zł), nie uległ zmianie.

STAWKA 0 % PRZY EKSPORCIE TOWARÓW

W przypadku otrzymania przez podatnika zaliczki przed dokonaniem dostawy towarów, termin na wywóz towarów został wydłużony z 2 miesięcy do 6 miesięcy. Termin należy liczyć od dnia otrzymania części lub całości zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów.  

W razie pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu!

O innych zmianach podatkowych, które weszły w życie z początkiem 2021 roku pisaliśmy w artykule Zmiany w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych.