1. Spółki komandytowe podatnikiem CIT
Regulacją, która budzi najwięcej kontrowersji jest opodatkowanie spółek komandytowych podatkiem dochodowym od osób prawnych. Nowe przepisy zobowiązują spółkę do płacenia podatku od dochodu.
W uzasadnieniu projektu wskazano na działania mające przeciwdziałać agresywnej optymalizacji podatkowej stosowanej przez podatników z wykorzystaniem struktury spółki z o.o. komandytowej.
Do 2021 roku, to wyłącznie wspólnicy spółki osobowej byli podatnikami podatku dochodowego. Aktualnie, w dalszym ciągu wspólnicy spółki komandytowej będą płacili podatek PIT od wypłacanego ze spółki zysku. Obecnie opodatkowanie nastąpi na poziomie spółki, w sytuacji osiągnięcia przez nią dochodu oraz przy wypłacie zysku przez wspólników. W rezultacie zyski, które otrzymają komandytariusze podlegają dwukrotnemu opodatkowaniu. Jednocześnie istniała możliwość odroczenia zastosowania omawianych regulacji, w sytuacji podjęcia przez wspólników decyzji o objęciu spółki komandytowej podatkiem dochodowym, dopiero od 1 maja 2021 roku. Spółka będzie wówczas zobowiązana do zamknięcia ksiąg rachunkowych na 30 kwietnia 2021 roku.
W korzystniejszej sytuacji znajdują się komplementariusze, którzy mają prawo do zmniejszenia podatku od udziału w zysku spółki komandytowej, o podatek, który zapłaciła spółka.
Komandytariuszom, co prawda, przysługuje prawo do zwolnienia z opodatkowania 50% przychodów ze spółki komandytowej, których łączna wartość nie przekracza 60 tys. zł w roku podatkowym, jednakże jest ono obwarowane warunkami, które w praktyce, biorąc pod uwagę realia gospodarcze, wykluczają zdecydowaną większość przypadków.
Należy mieć na uwadze, iż zmiany wynikające z objęcia spółki komandytowej podatkiem dochodowym od osób prawnych oznaczają także dodatkowe obowiązki również na gruncie cen transferowych.
Z uwagi na pozbawienie spółek komandytowych swojej transparentności nie jest to już atrakcyjna forma do prowadzenia działalności gospodarczej. W tym zakresie przedsiębiorcy decydują się na zmianę formy prawnej na spółkę jawną lub spółkę z o.o.
2. Estoński CIT
Nowelizacja wprowadza również nowe przepisy dotyczące opodatkowania spółek kapitałowych w formie ryczałtu. Regulacja ma na celu zachęcenie do reinwestowania kapitału oraz uproszczenie rozliczeń dla podatnika. Ustawa przewiduje, że w sytuacji gdy spółka będzie inwestowała środki pieniężne w swoją działalność, aby ją rozwijać, to wówczas nie będzie musiała zapłacić podatku CIT. W rezultacie opodatkowanie zysku nastąpi dopiero z chwilą jego wypłaty ze spółki na rzecz wspólników. Jednocześnie spółki będą mogły ustalić zysk na podstawie regulacji o rachunkowości, a nie przepisów podatkowych.
Przepisy wskazują na szereg wymogów, które spółka musi spełnić, w celu skorzystania z preferencji:
- łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły 100 mln zł;
- udziałowcami spółki są wyłącznie osoby fizyczne;
- spółka nie jest udziałowcem w innych podmiotach;
- co najmniej 3 pracowników jest zatrudnionych przez spółkę (nie wliczając jej udziałowców);
- przychody pasywne spółki nie przewyższają przychodów z działalności operacyjnej,
- spółka ponosi nakłady inwestycyjne.
Spółka może korzystać z estońskiego CITu przez okres 4 lat. Istnieje możliwość przedłużenia zastosowania preferencji na kolejne 4 lata. Ponadto spółki będą musiały ponosić nakłady inwestycyjne w środki trwałe lub wydatki na wynagrodzenia osób zatrudnionych.
Ustawodawca wprowadza liczne wyłączenia z możliwości zastosowania ryczałtowej formy opodatkowania m.in. dla spółek osiągających dochody w specjalnych strefach ekonomicznych, przedsiębiorstw finansowych. Istotnym jest również brak możliwości zastosowania ulgi B+R oraz IP BOX jednocześnie z estońskim CITem.
3. Strategia podatkowa
Przepisy nowelizacji zobowiązują podatkowe grupy kapitałowe oraz podatników, których przychody przekraczają 50 mln euro, do raportowania o realizacji strategii podatkowej. Jednocześnie informacja o realizacji strategii podatkowej powinna zawierać informację o m.in.: procedurach oraz procesach, które służą wywiązywaniu się z obowiązków podatkowych, informacje o schematach podatkowych, reorganizacjach podmiotu, transakcjach z podmiotami powiązanymi, WIS, wnioskach o wydanie interpretacji indywidualnej.
Podatnicy zobowiązani są do przygotowania oraz zamieszczenia raportu na stronie internetowej do końca 12 miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego. Pierwsza informacja o realizacji strategii podatkowej podatkowej powinna zostać opublikowana do 31 grudnia 2021 roku – za rok 2020.
Sankcją za niewywiązanie się z obowiązku jest kara w wysokości 250 tys. złotych.
4. Spółki nieruchomościowe
Spółką nieruchomościową jest podmiot niebędący osobą fizyczną, który sporządza bilans i ma w swoich aktywach nieruchomości warte co najmniej 10 mln zł, przy czym nieruchomości te stanowią powyżej 50% aktywów.
Obecnie spółka nieruchomościowa jest płatnikiem, który w sytuacji zbycia jej udziałów, jest zobowiązany do zapłaty zaliczki na podatek dochodowy zbywcy, w przypadku gdy udziały zbywa nierezydent oraz udziały stanowią co najmniej 5% w spółce nieruchomościowej. Ponadto spółki nieruchomościowe wraz z udziałowcami, którzy posiadają co najmniej 5% udział w spółce, są zobowiązani do informowania Szefa KAS o udziałowcach oraz wysokości ich udziaów. Jednocześnie spółka nieruchomościowa, która nie posiada siedziby lub zarządu na terenie Polski, zobowiązana jest do ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
5. Rozpoznanie straty przez podmiot
Kolejna zmiana dotyczy ograniczenia możliwości rozpoznania straty podatkowej przez podatników, którzy biorą udział w działaniach transformacyjnych. W przypadku wskazanych w przepisie reorganizacji, podatnik nie będzie miał prawa do odliczenia straty.
Nowe przepisy wskazują, że w przypadku ustalenia podstawy opodatkowania, podatnik nie będzie miał prawa do uwzględnienia strat, w sytuacji gdy:
- podatnik przejął inny podmiot;
- nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa;
- otrzymał wkład pieniężny, za który nabył przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Jednocześnie, w rezultacie powyższych reorganizacji:
- przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej po takim przejęciu lub nabyciu, w całości albo w części jest inny niż przedmiot faktycznie prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności przed takim przejęciem lub nabyciem, lub
- co najmniej 25% udziałów (akcji) podatnika posiada podmiot lub podmioty, które na dzień kończący rok podatkowy, w którym podatnik poniósł taką stratę, praw takich nie posiadały.
Wprowadzone regulacje są uzasadniane chęcią ograniczenia reorganizacji wyłącznie mających na celu osiągnięcie korzyści podatkowej poprzez wykorzystanie tarczy podatkowej w postaci straty podmiotu niedochodowego.
6. Ceny transferowe – transakcje z podmiotami z rajów podatkowych
Ustawodawca nałożył na podatników obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych w przypadku gdy podmiot realizuje transakcje z podmiotami mającymi siedzibę na terytorium raju podatkowego, w sytuacji gdy wartość transakcji przekracza 100 tys. złotych.
Co więcej obowiązek zaktualizuje się również w sytuacji gdy rzeczywistym właścicielem należności w ramach transakcji z kontrahentem, jest podmiot z raju podatkowego. Dotyczy to transakcji przekraczających 500 tys. zł. Ustalenie kraju pochodzenia podmiotu, z którym nasz kontrahent dokonuje rozliczeń jest problematyczne, z uwagi na ograniczoną dostępność danych w tym zakresie.
Ponadto podatnik zobowiązany do sporządzenia dokumentacji będzie musiał wskazać na uzasadnienie gospodarcze transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych.
7. Pozostałe istotne zmiany
– Próg, uprawniający podatnika do zastosowania stawki 9% został podwyższony do 2 mln euro.
– Spółki jawne staną się podatnikiem CIT, w przypadkach wskazanych w ustawie o CIT (m.in. wspólnikami nie są jedynie osoby fizyczne, spółka nie złoży informacji o wspólnikach).
– Zmiana zasad amortyzacji podatkowej.
8. Podsumowanie
Rok 2021 to okres istotnych oraz kontrowersyjnych zmian w podatku dochodowym od osób prawnych, w szczególności dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek komandytowych i jawnych. Na podatników nakładanych jest coraz więcej obowiązków mających na celu ograniczenie unikania się od opodatkowania oraz podejmowania działań zmierzających wyłącznie do uzyskania korzyści podatkowej, z wyłączeniem uzasadnienia gospodarczego transakcji. Z pewnością nowe obowiązki znacznie zwiększą koszty compliance podatkowego.
W razie pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu!
O innych zmianach podatkowych, które weszły w życie z początkiem 2021 roku pisaliśmy w artykułach:
