Samochód osobowy jest jednym z podstawowych aktywów większości jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce. Jest on przede wszystkim przydatny z punktu widzenia operacyjnego – umożliwia dojazd do klienta czy reklamę na karoserii.
Samochód w firmie pozwala także na korzyści podatkowe gdyż generuje koszty w postaci paliwa, odpisów amortyzacyjnych, leasingu czy kosztów serwisu. Wprowadzenie pojazdu do działalności pozwala także zwiększyć VAT naliczony do odliczenia, co w konsekwencji przekłada się na wymierną oszczędność podatkową.
Szybka dynamika otoczenia gospodarczego zmusza (lub pozwala) na częstszą rotacje samochodu w firmie. Nabywając nowy pojazd pojawia się pytanie co należy robić z już posiadanym. Jednym z rozwiązań jest jego wycofanie do majątku prywatnego.
Wycofanie samochodu z JDG
Wycofując samochód osobowy będący środkiem trwałym w jednoosobowej działalności gospodarczej nie ma konieczności “wyrzucania” z kosztów uzyskania przychodów dotychczas tam zgromadzonych wydatków, czy to w postaci rat leasingowych (jeżeli wcześniej był leasingowany i następnie wykupiony z leasingu) czy w postaci odpisów amortyzacyjnych (jeżeli został nabyty).
W przypadku gdy wycofywany pojazd nie został dotychczas w całości zamortyzowany pozostała niezamortyzowana część nie będzie kosztem uzyskania przychodu. Może się nim jednak stać w momencie późniejszej sprzedaży środka trwałego – w okresie 6 lat od wycofania do majątku prywatnego.
Sprzedaż wycofanego samochodu osobowego
Fakt, że samochód osobowy został wycofany z działalności gospodarczej nie oznacza, że nie mogą wystąpić dalsze konsekwencje na gruncie podatku dochodowego z prowadzonej działalności gospodarczej.
Jeżeli po wycofaniu samochodu osobowego do majątku prywatnego w ciągu 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pojazd został wycofany z działalności nastąpi jego sprzedaż, podatnik będzie zobowiązany do rozliczenia tego przychodu jak z przychodu z działalności gospodarczej.
Przykład:
Pani Joanna miała samochód osobowy w swojej jednoosobowej działalności gospodarczej, który nabyła za 100 000 zł i od którego sukcesywnie dokonywała odpisów amortyzacyjnych. 31 grudnia 2023 roku, Pani Joanna zdecydowała o wycofaniu samochodu do swojego majątku prywatnego. W tym dniu zamortyzowana była połowa samochodu, tj. 50 000 zł. Pani Joanna nie może uznać za koszt uzyskania przychodu pozostających 50 000 zł wcześniej niezamortyzowanej części.
W maju 2024 roku sprzedała samochód będący w majątku prywatnym za 60 000 zł. Pani Joanna powinna rozpoznać przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w wysokości 60 000 zł oraz koszt uzyskania przychodu w wysokości wcześniej niezamortyzowanej części pojazdu tj. 50 000 zł. Na tej transakcji wykaże zatem 10 000 zł dochodu.
Darowizna czy sprzedaż?
Wartym zaznaczenia jest fakt, że przychód z działalności gospodarczej pojawi się w przypadku zbycia samochodu osobowego. Nie powstanie przychód, a tym samym podatek dochodowy, gdy wycofane z działalności auto będzie przedmiotem darowizny. Jeżeli taka darowizna odbędzie się w najbliższej rodzinie lub nie przekroczy ona kwoty zwolnionej nie pojawi się również podatek od spadków i darowizn.
Przykład:
Pan Karol miał w działalności gospodarczej samochód osobowy. Z uwagi na fakt, że kupił nowy pojazd, wycofał ten pierwszy do majątku osobistego. Następnie przekazał auto w darowiźnie swojej mamie. Pan Karol nie zapłaci podatku dochodowego gdyż mamy do czynienia z darowizną auta a nie jego sprzedażą. Jednocześnie mama Pana Karola nie zapłaci podatku od darowizny, jako najbliższa rodzina (pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy).
Dalsze korzystanie z samochodu wycofanego do majątku prywatnego
A co w sytuacji gdy podatnik zdecydował się na wycofanie samochodu z działalności ale dalej będzie go w niej wykorzystywał (np. podróże do klienta)? Cz wówczas ma możliwość rozliczania jakichkolwiek kosztów związanych z takim autem?
Odpowiedź na te pytania zawiera art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT. Regulacja ta zezwala na zaliczanie w ciężar kosztów uzyskania przychodu 20% wydatków na użytkowanie oraz ubezpieczenie samochodu nie będącego składnikiem działalności gospodarczej, np. jest jego własnością prywatną.
Powyższe oznacza, że jeżeli wycofamy samochód osobowy z działalności gospodarczej do majątku prywatnego, ale dalej jest on użytkowany na cele działalności to wydatki na paliwo, wymianę opon, oleju czy przegląd techniczny będą w 20% stanowić koszt uzyskania przychodu.
