Zmiany w prawie budowlanym w 2020 roku – projekt budowlany po nowemu

Zmiany wprowadzone zostały ustawą z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw^[2], która wchodzi w życie 19 września 2020 r. Jednym z głównych celów nowelizacji miało być przyspieszenie i uproszczenie procesu budowlanego. Już na etapie pracy nad projektem ustawy część z nich budziła jednak pewne kontrowersje. Uwagi i propozycje zmian w projektowanych przepisach zgłosiła m.in. Polska Izba Inżynierów Budownictwa, jednak nie wszystkie zostały uwzględnione. Przykładem powyższego były m.in. daleko idące zmiany dotyczące projektu budowlanego.

NOWY PODZIAŁ PROJEKTU BUDOWLANEGO

Dotychczas projekt budowlany stanowił jedno opracowanie, w skład którego wchodził projekt zagospodarowania terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany. Według nowego art. 34 ust. 3 Prawa budowlanego, projekt budowlany będzie się składał z trzech wyodrębnionych opracowań:

1.  projektu zagospodarowania działki lub terenu (tzw. PZT),
2.  projektu architektoniczno-budowlanego (PAB),
3.  3projektu technicznego (PT).

Ad 1. Projekt zagospodarowania działki lub terenu (PZT)

PZT sporządzony ma być na aktualnej mapie do celów projektowych lub jej kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez projektanta. Natomiast jego zakres obejmować ma:

•  określenie granic działki lub terenu,
•  usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, w tym sieci uzbrojenia terenu oraz urządzeń budowlanych sytuowanych poza obiektem budowlanym,
•  sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków,
•  układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich,
•  informację o obszarze oddziaływania obiektu.

Ad 2. Projekt architektoniczno-budowlany (PAB)

Ta część projektu budowlanego obejmować będzie:

•  układ przestrzenny oraz formę architektoniczną istniejących i projektowanych obiektów budowlanych,
•  zamierzony sposób użytkowania obiektów budowlanych, w tym liczbę projektowanych do wydzielenia lokali, z wyszczególnieniem lokali mieszkalnych,
•  charakterystyczne parametry techniczne obiektów budowlanych,
•  opinię geotechniczną oraz informację o sposobie posadowienia obiektu budowlanego,
•  projektowane rozwiązania materiałowe i techniczne, mające wpływ na otoczenie, w tym środowisko,
•  charakterystykę ekologiczną,
•  informację o wyposażeniu technicznym budynku, w tym projektowanym źródle lub źródłach ciepła do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej,
•  w przypadku obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego – opis dostępności dla osób niepełnosprawnych, w tym osób starszych,
•  w przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych – informację o minimalnym udziale lokali mieszkalnych dostępnych dla osób niepełnosprawnych, w tym osób starszych,
•  postanowienie udzielające zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych, jeżeli zostało wydane.

Ad 3. Projekt techniczny (PT)

Projekt techniczny to nowe opracowanie wprowadzone do projektu budowlanego. Będzie on obejmował:

•  projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych,
•  w przypadku budynków – charakterystykę energetyczną,
•  projektowane niezbędne rozwiązania techniczne oraz materiałowe.
•  w zależności od potrzeb – dokumentację geologiczno-inżynierską lub geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych,
•  inne opracowania projektowe.

Zaznaczenia wymaga przy tym, że projekt techniczny wymagany będzie w przypadku^[3]:

•  robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę,
•  inwestycji realizowanych na podstawie tzw. zgłoszenia z projektem,
•  przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę, na której budynek jest usytuowany,
•  instalowania instalacji gazowych wewnątrz i na zewnątrz użytkowanego budynku.

ETAPY SPORZĄDZANIA I SKŁADANIA POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI PROJEKTU BUDOWLANEGO

Co istotne, w świetle nowelizacji wprowadzone zostają również nowe zasady w zakresie chronologii sporządzania i przedkładania do organu administracji architektoniczno-budowlanej poszczególnych części projektu. Zgodnie z nowym art. 33 ust. 2 pkt 1, w zakresie projektu budowlanego do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć jedynie po trzy egzemplarze (zamiast dotychczasowych czterech) projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego (oczywiście wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw lub kopiami tych opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów).

Na tym etapie inwestor nie składa natomiast do organu projektu technicznego. Mimo tego konieczne będzie jego sporządzenie jeszcze przed rozpoczęciem robót – jako kierownik budowy zobowiązany będzie wówczas potwierdzić wpisem w dzienniku budowy, że otrzymał od inwestora projekt techniczny (jeśli jest wymagany). Rozpoczęcie budowy bez dochowania tego wymogu może skutkować nałożeniem kary grzywny^[4].

PT składany będzie do organu dopiero na końcowym etapie inwestycji – odpowiednio z wnioskiem o wydanie decyzji pozwolenia na użytkowanie lub z zawiadomieniem o zakończeniu robót.

CO Z ROZPORZĄDZENIEM?

Wprowadzenie zmian w zakresie projektu budowlanego w przepisach Prawa budowlanego powoduje również konieczność dostosowania tzw. przepisów wykonawczych. Dotychczas kwestie te regulowało rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego^[5]. Nie zdecydowano się jednak na wprowadzenie zmian w dotychczasowym rozporządzeniu, lecz przewidziano jego uchylenie i wprowadzenie w jego miejsce nowego rozporządzenia. Projekt nowego rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego^[6] został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji^[7]. Uwagi do projektu nowego rozporządzenia ponownie wniosła m.in. Polska Izba Inżynierów Budownictwa.

Nowe rozporządzenie miałoby wejść w życie równocześnie z wejściem w życie nowelizacji ustawy, tj. 19 września 2020 r. Jednak – według informacji opublikowanych na stronach RCL – proces legislacyjny pozostaje nadal w toku i jak dotąd nowe rozporządzenie nie zostało wydane.

WĄTPLIWOŚCI

W odniesieniu do nowych przepisów Prawa budowlanego pojawiły się liczne wątpliwości, dotyczące m.in. relacji i porównania zakresów projektu technicznego z projektem wykonawczym, a także celowości istnienia takich odrębnych opracowań – podczas gdy, jak postulowali niektórzy eksperci – można byłoby np. połączyć je w jedno opracowanie, zdefiniowane i uregulowane bliżej, aniżeli miało to miejsce dotychczas w odniesieniu do projektu wykonawczego. Projekt techniczny został jednak wprowadzony jako nowe opracowanie, które w dalszym ciągu wydaje się bardziej ogólne niż projekt wykonawczy, a równocześnie pozostaje w istotnej mierze podobne do dotychczasowego projektu architektoniczno-budowlanego.

Wątpliwości budzi również realny wpływ wydzielenia projektu technicznego jako odrębnego opracowania, składanego dopiero na etapie oddania inwestycji do użytkowania – na przyspieszenie procesu inwestycyjnego. Brak załączenia PT do wniosku o pozwolenie na budowę powoduje, że nie będzie on weryfikowany przez organ na etapie wydawania pozwolenia. Pojawiły się jednak opinie, według których w praktyce, skoro inwestor i tak będzie musiał dysponować PT przed rozpoczęciem robót i będzie musiał zlecić jego wykonanie projektantowi, to z punktu widzenia inwestora przyspieszenie może się okazać pozorne bądź nieznaczne (tym bardziej, że PT musi być zgodny z PZT i PAB). Natomiast w przypadku gdy inwestycja będzie wymagała pozwolenia na użytkowanie, przy przeprowadzaniu tzw. kontroli obowiązkowej organ nadzoru budowlanego będzie sprawdzał zgodność zrealizowanego obiektu budowlanego zarówno z projektem architektoniczno-budowlany, jak i z projektem technicznym.

Ponadto praktycy wskazują również, że podział projektu budowlanego na trzy odrębne opracowania w rzeczywistości spowoduje, że niektóre dokumenty będzie trzeba powielać we wszystkich trzech jego częściach.

Rzeczywisty wpływ (lub jego brak) nowych zasad sporządzania i akceptacji projektu budowlanego na przyspieszenie procesu inwestycyjnego niewątpliwie będzie możliwy do oceny dopiero za pewien czas, gdy praktyka pokaże, na ile nowe przepisy pozwolą osiągnąć cele nowelizacji wskazywane przez ustawodawcę.

Dotychczasowe doświadczenia pokazują jednak, że wprowadzenie tego typu zmian powoduje zwykle liczne wątpliwości i komplikacje, związane z wdrożeniem, interpretacją i stosowaniem nowych przepisów – zarówno dla inwestorów i projektantów, jak również dla samych organów. Tymczasem sama celowość wprowadzenia omawianych zmian budzi wiele wątpliwości ze strony praktyków i ekspertów.

Inne artykuły dotyczące zmian w prawie budowlanym w roku 2020:

http://dsklegal.pl/artykuly/4166/

http://dsklegal.pl/artykuly/tarcza-antykryzysowa-2-0-a-pozwolenie-na-uzytkowanie/

http://dsklegal.pl/artykuly/nowelizacja-prawa-budowlanego-uchwalona-przez-sejm/

Zapraszamy do kontaktu:

Marta Dziewulska: m.dziewulska@dsk-kancelaria.pl

___________

^[1] ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (dalej „Prawo budowlane”, aktualny t.j.: Dz.U. z 2020 r., poz. 1333,)

^[2] Dz.U. z 2020 r., poz. 471 (dalej „nowelizacja”)

^[3] art. 42 ust. 1 pkt 1 znowelizowanego Prawa budowlanego

^[4] art. 93 pkt 4 znowelizowanego Prawa budowlanego

^[5] t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1935

^[6] numer w wykazie prac legislacyjnych Ministerstwa Rozwoju: 16

^[7] dalej „RCL”