Reguły dokonywania potrąceń różnią się w zależności od rodzaju egzekwowanego roszczenia oraz świadczenia podlegającego potrąceniom. Inne należy stosować do wynagrodzenia za pracę, a inne do zasiłków z ubezpieczenia społecznego. Od 25 marca 2024. pracodawca, który otrzyma zajęcie wynagrodzenia pracownika, ma obowiązek dokonywać na jego podstawie również potrąceń z zasiłków – o ile je wypłaca.

Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia ze stosunku pracy czy zlecenia lub z zasiłków mogą wydawać się problematyczne dla pracodawców, którzy są obowiązani do ich realizacji w toku postępowania egzekucyjnego sądowego i administracyjnego oraz zajęć pozaegzekucyjnych. Ogólna zasada prowadzenia egzekucji o całe roszczenie objęte tytułem wykonawczym podlega licznym modyfikacjom. Zasady potrąceń różnią się w zależności od rodzaju egzekwowanego roszczenia oraz świadczenia podlegającego potrąceniom. Szczególną czujność należy zachować w przypadku potrąceń z rent, emerytur i zasiłków, gdyż kwoty wolne od potrąceń podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca. Ustawodawca nie zwalnia tempa w zakresie kolejnych nowelizacji przepisów, tym razem wprowadzając od 25 marca 2024 r. zmiany w dokonywaniu potrąceń w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym z wynagrodzenia za pracę oraz ze świadczeń pieniężnych przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Potrącenia z wynagrodzenia za pracę

W celu ustalenia wysokości dopuszczalnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę w pierwszej kolejności od kwoty wynagrodzenia za pracę należy odliczyć należności publicznoprawne, tj. składki na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, a także wpłaty dokonywane do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania. Odliczeniu podlegają również kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia (dotyczy to zwłaszcza pracowników, którym wynagrodzenie jest wypłacane z góry).

Potrąceniu z wynagrodzenia za pracę podlegają wyłącznie wymienione należności w następującej kolejności:

  1. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia, z wyjątkiem nagrody z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego oraz należności przysługujących pracownikom z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej, które podlegają egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych do pełnej wysokości,
  2. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne – do wysokości połowy wynagrodzenia,
  3. zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi – do wysokości połowy wynagrodzenia,
  4. kary pieniężne za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy (art. 108 kp) – do wysokości jednodniowego wynagrodzenia pracownika, nie więcej niż dziesiąta części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń wskazanych w powyższych punktach.

Dopiero pełne zaspokojenie należności z wyższego poziomu daje podstawę do dokonywania potrąceń z niższego poziomu – z wyjątkiem kar porządkowych, do których stosuje się ww. granice niezależnie od pozostałych potrąceń.

W przypadku większej liczby potrąceń, potrącenia należności alimentacyjnych oraz innych niż alimentacyjne i zaliczek nie mogą w sumie przekroczyć trzech piątych wynagrodzenia za pracę. Jeżeli potrąceniu podlegają należności inne niż alimentacyjne i zaliczki, to ich suma nie może przekroczyć połowy wynagrodzenia za pracę.

Dodać należy, że świadczenia alimentacyjne, będące bez wątpienia na uprzywilejowanej pozycji w porównaniu do innego rodzaju należności, obejmują nie tylko alimenty, ale także renty mające charakter alimentów, takie jak renty z tytułu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenia się potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość spowodowanych uszkodzeniem ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia, renty umowne i renty dożywotnie.

Warto odnotować, że ww. katalog ma charakter wyczerpujący, co w szczególności oznacza, że pracodawca nie może samodzielnie, czyli bez postępowania egzekucyjnego prowadzić egzekucję (przez potrącenie) swojej wierzytelności z wynagrodzenia pracownika. Ustawodawca nie przewidział także żadnego uprzywilejowania dla tytułu wykonawczego przysługującego pracodawcy, gdyż regulacja jest wspólna dla wszystkich tytułów.

Potrącenie dokonane wbrew wskazanym wyżej przepisom jest bezskuteczne. Chronione prawnie jest zarówno wynagrodzenie bieżące jak i zaległe, przysługujące tak osobie pozostającej w stosunku pracy, jak też byłemu pracownikowi.

Postępowanie egzekucyjne sądowe i administracyjne

Powyższe zasady dokonywania potrąceń uregulowane w przepisach art. 87 kodeksu pracy mają zastosowanie zarówno w sądowym postępowaniu egzekucyjnym, jak i administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym.

Art. 90 Kodeksu pracy stanowi, że w sprawach nieunormowanych w art. 87 i 88 stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego i przepisy o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych.

Tożsamą regulację dotyczącą podleganiu egzekucji wynagrodzenia ze stosunku pracy w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy zawiera zarówno Kodeks postępowania cywilnego (art. 833 § 1), jak i Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, dalej jako: EgzAdmU (art. 9 § 1).

Zasady prowadzenia egzekucji sądowej z wynagrodzenia za pracę zostały uregulowane w art. 880-888 kpc oraz w art. 72 i n. EgzAdmU, a egzekucja świadczeń alimentacyjnych dodatkowo w art. 1081-1088 kpc.

Wyjątek dla alimentów – potrącenia bez postępowania egzekucyjnego

Przepis art. 88 kp stanowi wyjątek od zasady potrąceń z wynagrodzenia za pracę w ramach egzekucji sądowej lub administracyjnej. Wyjątek ten dotyczy tylko świadczeń alimentacyjnych.

Ww. przepis nakłada na pracodawcę obowiązek samodzielnego dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę kwot na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, po otrzymaniu stosownego wniosku od wierzyciela z załączonym tytułem wykonawczym.

Udział organów egzekucyjnych będzie jednak konieczny, gdy świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych. Ponadto, ww. sposób potrąceń nie jest możliwy w przypadku zajęcia wynagrodzenia za pracę w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

W przypadku dokonywania potrąceń bez egzekucji również obowiązują wyżej opisane zasady określone w art. 87 kp, w szczególności górna granica trzech piątych wynagrodzenia.

Potrącenia dobrowolne z wynagrodzenia za pracę

Poza tzw. potrąceniami obligatoryjnymi uregulowanymi w art. 87 kp, ustawodawca w art. 91 kp dopuszcza dokonywanie tzw. dobrowolnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Tytuły dopuszczalnych potrąceń zostały wymienione w art. 87 kp w sposób wyczerpujący, a zatem pracodawca bez zgody pracownika nie może dokonywać potrąceń innych należności z wynagrodzenia za pracę.

Przepis określa wymóg udzielenia zgody w formie pisemnej, której niedochowanie jest obarczone sankcją nieważności. W konsekwencji pracownik może domagać się wypłaty potrąconych kwot wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia.

Orzecznictwo niejednokrotnie odnosiło się do innych warunków dotyczących zgody pracownika, wskazując, że zgoda nie może być blankietowa. Potrącić można tylko ściśle oznaczoną kwotę pieniężną, której wysokość jest znana pracownikowi na etapie wyrażania zgody. Przykładowo wymogu tego nie spełnia  zgoda pracownika na określone zasady wyliczenia należności za używanie pojazdu służbowego do celów prywatnych w przyszłości np. na podstawie stawki kilometrowej, gdyż w chwili jej wyrażania pracownikowi nie jest znana dokładna kwota, która powstanie w przyszłości w związku z obowiązywaniem tych zasad.

Zarazem dopuszcza się wyrażenie przez pracownika zgody na potrącenie z wynagrodzenia już po jego dokonaniu, gdy ma tego świadomość, a mimo to zgadza się na potrącenie, ponieważ uznaje dług.

Uzupełniająco warto nadmienić, że opisany wymóg zgody na dokonanie potrąceń nie ma zastosowania do kwot wypłaconych w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.

Kwoty wolne od potrąceń

Dodatkowym ograniczeniem w dokonywaniu potrąceń z wynagrodzenia za pracę są kwoty wolne od potrąceń określone w art. 87[1] kp. Pełnią one funkcję humanitarną (prowadzenie egzekucji nie powinno uniemożliwić zaspokajania bieżących potrzeb życiowych), aktywizującą dłużnika i umożliwiającą mu zarobkowanie (jej wszczęcie nie ma zniechęcać dłużnika do działań zarobkowych, skoro pewna część zarobionych środków do niego trafi).

Jedynym wyłączeniem są potrącenia świadczeń alimentacyjnych, co do których nie przewiduje się ograniczeń kwotowych.

W odniesieniu do pozostałych świadczeń kwota wolna od potrąceń jest uzależniona od każdorazowo obowiązującej płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę zostało ustalone na kwotę 4.242,00 zł, a od 1 lipca 2024 r. wzrośnie do kwoty 4.300,00 zł.

Od kwoty minimalnego wynagrodzenia należy odliczyć składki na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania.

Tak ustalona kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę jest wolna od potrąceń przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne. Przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi jest to 75% minimalnego wynagrodzenia, a przy potrącaniu kar pieniężnych z art. 108 kp – 90% minimalnego wynagrodzenia.

Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy ww. kwoty ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

W przypadku potrąceń dobrowolnych, wolna od potrąceń jest kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy. W odniesieniu do pozostałych należności jest to 80% minimalnego wynagrodzenia.

Potrącenia z umowy zlecenia 

Zasady dokonywania potrąceń w sądowym postępowaniu egzekucyjnym

Zasadą jest dokonywanie potrąceń przez zleceniodawcę środków pieniężnych w całości, a wyjątek od tej zasady został uregulowany w art. 833 § 2[1] kpc. Zgodnie z tym przepisem, art. 87 kp (tj. kolejność i granice potrąceń) i art. 87[1] kp (tj. kwoty wolne od potrąceń) stosuje się odpowiednio do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania albo stanowiących jedyne źródło dochodu dłużnika będącego osobą fizyczną.

Zatem nie w przypadku każdej umowy zlecenia zastosowanie znajdą ograniczenia egzekucji i potrąceń analogicznie do umowy o pracę. Ustawodawca w istocie wymaga, aby taka wierzytelność, która nie będzie podlegała potrąceniom w całości, powinna być podobna do wynagrodzenia osiąganego ze stosunku pracy. Zaznaczyć należy, że art. 833 § 2[1] kpc zapewnia ochronę świadczeń także z innych umów cywilnoprawnych mających charakter periodyczny, np. umowy o dzieło, świadczenia usług, a nawet umowy najmu, o ile spełnione są wymogi przewidziane w tym przepisie. Stanowi on odzwierciedlenie realiów na rynku pracy, gdzie strony nierzadko w miejsce umowy o pracę zawierają umowę zlecenia, pomimo faktycznego wykonywania czynności mających charakter podporządkowania pracowniczego.

Świadczeniami powtarzającymi się są świadczenia wypłacane dłużnikowi okresowo w powtarzających się odstępach czasu. Poza cyklicznością, świadczenie musi spełniać jeden z następujących warunków: stanowić źródło utrzymania albo jedyne źródło dochodu dłużnika. W praktyce zarówno organ egzekucyjny, jak i zleceniodawca, mogą mieć problem z określeniem, czy celem zleceniobiorcy jest przeznaczenie otrzymanych środków na utrzymanie się (w istocie sięgamy do ustalenia zamiaru dłużnika, zaś celu nie należy utożsamiać ze skutkiem). W odniesieniu do drugiej przesłanki wspomnieć należy, że czasami zleceniodawcy zaprzestają dokonywania potrąceń na podstawie krótkiego oświadczenia zleceniobiorcy, iż środki z umowy zlecenia są jego jedynym źródłem dochodu. Do tego typu oświadczeń zleceniodawcy powinni jednak podchodzić ze szczególną ostrożnością, aby nie narazić się na nałożenie grzywny przez organ egzekucyjny lub na odpowiedzialność odszkodowawczą.

Zasady dokonywania potrąceń w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym

Również w egzekucji administracyjnej ograniczeniom podlega potrącanie wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi regularnie z tytułu zawarcia umowy zlecenia. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie zawiera co prawda odpowiednika art. 833 § 2[1] kpc, niemniej jednak wiąże się to z definicją pracodawcy przyjętą w ww. ustawie, która obejmuje szerszy zbiór podmiotów, niż wynika to z przepisów kodeksu pracy.

W rozumieniu przepisu art. 1a pkt 10 i 17 EgzAdmU pracodawcą jest podmiot wypłacający wynagrodzenia, przy czym przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenia oraz niewyłączone spod egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne. Zatem ww. ustawa termin „wynagrodzenie” pojmuje szerzej niż wynagrodzenie, które wynika ze stosunku pracy. Nadto, definicja wynagrodzenia od 25 marca 2024 r. zostanie rozszerzona w sposób wskazany w końcowej części niniejszego artykułu.

Bez znaczenia dla oceny statusu pracodawcy w rozumieniu ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji pozostaje zatem fakt istnienia, bądź braku stosunku pracy pomiędzy zobowiązanym a pracodawcą.

Stosownie do treści art. 72 § 1 EgzAdmU organ egzekucyjny dokonuje zajęcia tej części wynagrodzenia za pracę, która nie jest zwolniona spod egzekucji. Wynagrodzeniem za pracę w ujęciu ww. ustawy jest także wynagrodzenie z umowy zlecenia. W myśl natomiast art. 9 § 1 i 2 EgzAdmU wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy i dyspozycję tę stosuje się do wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania.

Z powyższego wynika, że wynagrodzenie z umowy zlecenia jako świadczenie powtarzające się, którego celem jest zapewnienie utrzymania, podlega egzekucji administracyjnej w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy, w tym z uwzględnieniem wyżej opisanych zasad dokonywania potrąceń i kwot wolnych od potrąceń.

Świadczenia

Potrącenia z rent i emerytur oraz z zasiłków z ubezpieczenia społecznego

Zaczynając tym razem od podstawy prawnej dokonywania potrąceń z rent i emerytur (a w konsekwencji także z zasiłków) wskazać należy, że świadczenia pieniężne przewidziane w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym podlegają egzekucji w zakresie określonym w tych przepisach – jednakowo tę kwestię reguluje art. 833 § 4 kpc i art. 10 § 1 EgzAdmU.

Na uwagę zasługują zatem przepisy Ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych (art. 139 i n.), dalej jako: EmRentyFUSU.

Art. 142 EmRentyFUSU stanowi, że w zakresie nieuregulowanym w art. 139-141 do egzekucji ze świadczeń pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego albo przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Z kolei zgodnie z art. 66a ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa potrąceń ze świadczeń określonych w ustawie dokonuje się na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Oznacza to, że opisane poniżej zasady dokonywania potrąceń z rent i emerytur (w tym kwoty wolne od potrąceń) mają zastosowanie także do potrąceń z zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego, zasiłku macierzyńskiego, a także zasiłku opiekuńczego.

Zasady potrąceń świadczeń pieniężnych

W celu ustalenia zakresu dopuszczalnych potrąceń świadczeń pieniężnych określonych w EmRentyFUSU w pierwszej kolejności od kwoty świadczenia należy odliczyć należności publicznoprawne, tj. składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i inne należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Zatem tak samo jak w przypadku potrąceń z wynagrodzenia za pracę określone należności publicznoprawne jako uprzywilejowany ustawowo rodzaj płatności nie są należnościami potrącanymi lub egzekwowanymi ze świadczenia.

Potrąceniu ze świadczeń pieniężnych określonych w EmRentyFUSU podlegają wyłącznie należności wymienione w art. 139 ust. 1 EmRentyFUSU, w kolejności podanej w tym przepisie. Z uwagi na obszerność ustawowego wyliczenia, poniżej zostały wymienione tylko wybrane należności, mając na uwadze dopuszczalne granice potrąceń ze świadczeń uregulowane w art. 140 EmRentyFUSU:

  1. świadczenia alimentacyjne, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3 EmRentyFUSU – do wysokości 60% świadczenia,
  2. należności egzekwowane związane z odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej, w zakładach opiekuńczo-leczniczych, w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych – do wysokości 50% świadczenia,
  3. inne egzekwowane należności – do wysokości 25% świadczenia.

Ustawa przewiduje także górną granicę potrąceń świadczeń w przypadku zbiegu potrąceń sum egzekwowanych – na poziomie 70%, 60%, 50% lub 25% – w zależności od rodzaju należności podlegających potrąceniu.

Kwoty wolne od potrąceń

Kwoty świadczeń wolne od potrąceń podlegają corocznej waloryzacji od dnia 1 marca. Aktualne kwoty zostały ogłoszone w komunikacie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 lutego 2024 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (M.P. 2024 poz. 133).

Wysokość kwot wolnych od potrąceń i egzekucji obowiązujących od 1 marca 2024 r. przedstawia się odmiennie w zależności od rodzaju potrącanych należności:

  1. kwota 305,84 zł w przypadku należności potrącanych z tytułu odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych,
  2. kwota 764,62 zł w odniesieniu do egzekwowanych należności alimentacyjnych, należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego, należności likwidatora funduszu alimentacyjnego oraz należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej; należności alimentacyjne potrącane bezegzekucyjnie na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego,
  3. kwota 1.261,64 zł w razie sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż alimentacyjne,
  4. kwota kwota 1.009,33 zł przy potrącaniu pozostałych należności z art. 139 ust. 1 EmRentyFUSU, niewymienionych w punktach 1)-3) powyżej.

Potrąceń i egzekucji nie dokonuje się, jeżeli po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych wysokość świadczenia jest niższa niż ww. kwota świadczenia wolna od potrąceń i egzekucji. W razie zbiegu uprawnień do dwóch lub więcej świadczeń pieniężnych kwotę wolną od egzekucji i potrąceń ustala się od jednego – wyższego świadczenia.

Zmiana prawa

Zmiany w dokonywaniu potrąceń w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym od 25 marca 2024 r. 

Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 556) wchodzi w życie 25 marca 2024 r. Jej celem jest w szczególności usprawnienie egzekucji ze świadczeń pieniężnych przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacanych przez pracodawcę.

Zostało to dokonane w ramach nowelizacji definicji wynagrodzenia z art. 1a pkt 17) EgzAdmU oraz dodania nowego przepisu § 5 w art. 9 EgzAdmU.

Dotychczasowe brzmienie definicji wynagrodzenia:

  • wynagrodzenia oraz niewyłączone spod egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne,

zostało rozszerzone przez dodanie na końcu następującego fragmentu:

  • w tym świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacane przez pracodawcę w okresie zatrudnienia, a także w okresie 12 miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

W uzasadnieniu projektu ustawy (druk nr 2952) wskazano, że rozwiązanie to wyeliminuje konieczność dokonywania odrębnie zajęć egzekucyjnych wierzytelności ze stosunku pracy oraz ze świadczeń, które są wypłacane zobowiązanemu przez pracodawcę, u którego dokonano zajęcia wynagrodzenia za pracę. Zapewni to ciągłość egzekucji. Tym samym zobowiązany poniesie mniejsze koszty związane z egzekwowaniem zaległości (wydatki związane z doręczeniem korespondencji), które są zaspokajane przed należnością pieniężną. Zmiana ta usprawni również proces realizacji zajęcia przez pracodawcę, który zamiast dwóch zajęć egzekucyjnych będzie obsługiwał tylko jedno. Dokona zatem jednego przelewu środków pieniężnych bądź też udzieli jednej odpowiedzi organowi egzekucyjnemu w przypadku wystąpienia przeszkody w realizacji zajęcia egzekucyjnego.

Odmienne reguły

W związku z tym, że w definicji wynagrodzenia ujęto również świadczenia przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacane przez pracodawcę, które podlegają ochronie w innym zakresie niż wynagrodzenie za pracę, w ww. ustawie dodano art. 9 § 5. Zgodnie z tym przepisem świadczenie pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacane przez pracodawcę podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Dodany przepis ma na celu uniknięcie wątpliwości w zakresie potrąceń ze świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz zapewnienie tych samych zasad potrąceń niezależnie od tego, czy będzie wypłacał je pracodawca czy też Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Artykuł został opublikowany 4 kwietnia 2024 roku w dzienniku Rzeczpospolita