Sprawa, którą Paweł Kuźmiak prowadził wraz z zespołem dla jednej z naszych Klientek przez kilka ostatnich lat, znalazła wczoraj swój pozytywny finał w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. NSA orzekł, że każde wykonane polecenie darczyńcy może zmniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Dotyczy to również takich sytuacji, w których polecenie służy samemu obdarowanemu i jest dla niego korzystne.  Gdy darczyńca wyda obdarowanemu polecenie by ten za otrzymane w darowiźnie pieniądze kupił np. dom, czy samochód, wartość tego zakupu obniży wartość darowizny do opodatkowania.

W efekcie, jeśli np. cała kwota darowizny zostanie wydatkowana na spełnienie polecenia – obdarowany w ogóle nie zapłaci podatku od spadków i darowizn. Może to mieć duże znaczenie zwłaszcza dla darowizn pomiędzy osobami obcymi, które nie mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego dla darowizn między najbliższymi. Zastosowanie poleceń przydać może się także w działalności organizacji charytatywnych, przekazujących swoim podopiecznym środki pieniężne, np. na leczenie, kupno sprzętu rehabilitacyjnego, turnusów w sanatoriach itp.

Wyrok jest precedensowy. Bardzo istotne jest podkreślenie przez NSA, że tam, gdzie prawo podatkowe posługuje się terminologią prawa cywilnego, należy respektować dorobek cywilistyki właśnie, a nie wymyślać nowe – podatkowe – znaczenie terminów i instytucji prawnych, w dodatku na niekorzyść podatnika.

NSA z całą mocą przypomniał również, że prawo podatkowe winno być interpretowane ściśle i nie jest dopuszczalne stosowanie wykładni per analogiam lub wychodzącej poza sformułowania ustawowe – po to, by opodatkować dany stan faktyczny. Opodatkowane winno być tylko to, co ustawodawca wyraźnie uznał za podlegające opodatkowaniu. Wszystkie inne sytuacje, nawet jeśli wydają się podobne, zgodnie z prawem opodatkowane nie są.

Takie podejście jest szczególnie cenne dzisiaj, gdy na różne sposoby organy podatkowe usiłują szukać dochodów budżetowych podważając ex post decyzje podatników, czy zarzucając im chęć obejścia prawa podatkowego. Wyroki takie, jak wczorajszy, przywracają pewność prawa.

Czekamy jeszcze na uzasadnienie pisemne, a w przygotowaniu jest już glosa. Aprobująca, naturalnie!

Czytaj więcej: http://www.rp.pl/Spadki-i-darowizny/306069933-Darowizna-z-poleceniem-bez-podatku—przelomowy-wyrok-NSA.html.

Sygn. akt: II FSK 1525-1526/16