NA CZYM POLEGA MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI?

Mechanizm podzielonej płatności polega na rozdzieleniu zapłaty przez kontrahenta na kwotę netto, która przekazywana jest na rachunek płatniczy podatnika oraz podatek VAT, który przelewany jest na specjalnie do tego celu utworzony rachunek VAT. Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności nie jest obecnie obowiązkowe dla podatników.

Rząd przyjął 7 maja 2018 roku wniosek do Komisji Europejskiej o uchylenie obowiązywania dla Polski przepisów dyrektywy VAT, która umożliwi prawodawcy polskiemu przyjęcie przepisów nakładających obowiązkowe stosowanie mechanizmu podzielonej płatności dla transakcji objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialnością solidarną. Jeżeli Komisja Europejska zaakceptuje ten wniosek, to będzie możliwe wprowadzenie do polskiego porządku prawnego obligatoryjnej podzielonej płatności już w 2019 roku.

Podstawowe informacje o mechanizmie podzielonej płatności znajdziesz w naszej infografice.

 ZACHĘTY DLA PODATNIKA WPROWADZANE PRZEZ PRAWODAWCĘ

Prawodawca wprowadził szereg udogodnień dla podatników korzystających z mechanizmu podzielonej płatności:

Szybki zwrot VAT

Podatnicy korzystający z mechanizmu podzielonej płatności będą otrzymywać w terminie 25 dni zwrot podatku VAT. Naczelnik urzędu skarbowego nie będzie mógł wydłużyć terminu zwrotu podatku.

Ograniczenie sankcji podatkowych z ustawy o VAT

Prawodawca ograniczył możliwość zastosowania sankcji podatkowych w postaci nałożenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług na podstawie art. 112b i art. 112c ustawy o VAT.

Brak odpowiedzialności solidarnej

Prawodawca przewidział, że podatnicy korzystający z mechanizmu podzielonej płatności nie będą obciążeni solidarną odpowiedzialnością zgodnie z przepisami szczegółowymi.

Brak ewentualnych podwyższonych odsetek

Prawodawca przewidział, że podatnicy korzystający z mechanizmu podzielonej płatności nie będą obciążeni podwyższonymi odsetkami za zwłokę.

Należyta staranność

Podatnikowi łatwiej będzie wykazać należytą staranność w przypadku kiedy będzie stosował mechanizm podzielonej płatności. O należytej staranności podatników VAT pisaliśmy w takich artykułach: Brak należytej staranności musi wykazać skarbówka, MF podpowiada co należy zrobić, żeby zachować należytą staranność.

Jednakże każdy kij ma dwa końce… Może dojść do takiej sytuacji, w której organy podatkowe będą domniemywać uchylanie się od opodatkowania podatnika w przypadku, gdy ten nie będzie stosować mechanizmu podzielonej płatności, zwłaszcza w przypadku kiedy tacy podatnicy będą prowadzili działalność gospodarczą w sektorach narażonych na oszustwa skarbowe.

Obniżenie kwoty zobowiązania podatkowego w VAT

Jeżeli podatnik wykorzystując mechanizm podzielonej płatności zapłaci w terminie wcześniejszym niż termin zapłaty podatku swoje zobowiązanie podatkowe, to będzie mógł je pomniejszyć o następującą kwotę:

gdzie:

S – kwota, o którą obniża się kwotę zobowiązania podatkowego

Z – kwota zobowiązania podatkowego wynikająca z deklaracji podatkowej przed jej obniżeniem

r – stopa referencyjna NBP obowiązująca na 2 dni przed dniem zapłaty podatku

n – liczna dni od dnia, w którym obciążono rachunek bankowy, dla którego prowadzony jest rachunek VAT, z wyłączeniem tego dnia, w którym upływa termin zapłaty podatku, włącznie z tym dniem.

NIE ZAWSZE JEDNAK BĘDZIE MOŻLIWE ZASTOSOWANIE MECHANIZMU PODZIELONEJ PŁATNOŚCI…

Nawet jeżeli podatnik będzie chciał skorzystać z mechanizmu podzielonej płatności, to może napotkać na okoliczności uniemożliwiające mu jego zastosowanie.

Forma dokonywania płatności

Przy dokonywaniu płatności za czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług w formie przelewu bankowego, nie ma problemu związanego z funkcjonowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Środki pieniężne trafiają odpowiednio na rachunek płatniczy kontrahenta i jego rachunek VAT.

Co w przypadku kiedy będziemy chcieli zastosować split payment przy transakcjach uregulowanych w inny sposób, tzn. przy płatnościach gotówkowych albo w przy uregulowaniu zobowiązania w inny sposób niż zapłata, np. poprzez kompensatę, datio in solutum? W takich sytuacjach mechanizm podzielonej płatności nie będzie miał zastosowania, bowiem do jego zastosowania konieczne jest dokonywanie płatności w formie bezgotówkowej z wykorzystaniem rachunku płatniczego.

Ponadto, nie do każdego rachunku płatniczego będzie przypisany rachunek VAT. Rachunki VAT będą tworzone jedynie do rachunków płatniczych prowadzonych w formie tzw. konta firmowego. Oznacza to, że w przypadku małego przedsiębiorcy, który korzysta ze swojego prywatnego rachunku dla celów prowadzenia działalności gospodarczej, nie będzie możliwości wykorzystania mechanizmu podzielonej płatności.

Waluta, w której dokonywana jest płatność

Kolejnym ograniczeniem w funkcjonowaniu mechanizmu podzielonej płatności jest waluta, w której może być ona wykonywana – wyłącznie w PLN.

Waluta, w której prowadzony jest rachunek płatniczy

Rachunek płatniczy, z którego może być dokonywana płatność z zastosowaniem mechanizmu split payment musi być prowadzony w PLN. 

ZAGROŻENIA I NIEDOGODNOŚCI ZWIĄZANE ZE STOSOWANIEM MECHANIZMU PODZIELONEJ PŁATNOŚCI

Niekiedy korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności nie będzie dla podatnika ani wygodne, czy nawet korzystne…

Mniejsza PŁYNNOŚĆ – ograniczenie dysponowania środkami pieniężnymi na rachunku VAT

Podatnik będzie miał również ograniczoną możliwość w dysponowaniu środkami zgromadzonymi na rachunku VAT. Możliwości uznania i obciążenia rachunku VAT zostały ustawowo ograniczone, co przedstawia poniższy schemat.

Aby podatnik mógł odzyskać środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT musi wystąpić z odpowiednim wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego, który ma 60 dni na wydanie postanowienia w tym zakresie. Organ podatkowy może odmówić podatnikowi wypłaty środków pieniężnych z rachunku VAT, w przypadku kiedy:

1. istnieje zaległość podatkowa podatnika,

2. organ powziął uzasadnioną obawę, że zobowiązanie podatkowe nie  zostanie wykonane

3. organ powziął uzasadnioną obawę, że może wystąpić zaległość podatkowa lub może być ustalone dodatkowe zobowiązane podatkowe podatnikowi.

Dostosowanie systemów informatyczno-księgowych podatników

Podatnicy podatku VAT korzystający z mechanizmu podzielonej płatności będą musieli dostosować swoje systemy informatyczno-księgowe i przystosować je do tego rodzaju rozliczania należności i zobowiązań.

O zastosowaniu split payment decyduje nabywca

Tylko nabywca będzie miał prawo decyzji czy będzie stosował mechanizm podzielonej płatności. Prawodawca nie przewidział w tym zakresie nawet obowiązku konsultacji czy uprzedniego poinformowania sprzedawcy o tym fakcie.Jeden bank – jeden rachunek VAT

Ustawa przewiduje, że każdy bank będzie musiał prowadzić rachunek VAT dla swoich klientów. Oznacza to, że każdy przedsiębiorca będzie miał przypisany do swojego rachunku bankowego (rachunków bankowych) rachunek VAT w danym banku. Jeżeli podatnik posiada kilka rachunków bankowych w różnych bankach, to w zależności od ilości banków prowadzących dla niego rachunki płatnicze, kształtowała będzie się liczba jego rachunków VAT. Nie ma jednak prawnej możliwości konsolidacji rachunków VAT dla jednego podatnika pomiędzy bankami.

Jedna faktura – jedna płatność

Podatnik korzystając z mechanizmu podzielonej płatności może zapłacić tylko za jedną fakturę. Nie będzie w tym zakresie możliwości dokonywania zbiorczej płatności za kilka faktur. Tym samym zwiększy się ilość zlecanych transakcji płatniczych przez podatnika. Jednocześnie podatnik nie będzie mógł zlecać płatności, w przypadku kiedy nie została jeszcze wystawiona żadna faktura przez jego kontrahenta.

Masz problem ze split payment? Zgłoś się do nas, pomożemy Ci go rozwiązać!