Mediacja w sprawach cywilnych

Kto może być mediatorem?

Zgodnie z art. 183² § 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego mediatorem może być każda osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych i korzystająca w pełni z praw publicznych, o ile nie jest czynnym sędzią (sędziowie w stanie spoczynku mogą pełnić funkcje mediatorów). Strony sporu mogą wybrać mediatora na podstawie umowy o mediację (zawartej przed wdaniem się w spór) lub może on zostać wyznaczony z urzędu przez sąd, kiedy to on skieruje strony do mediacji.

Zgodnie z art. 183^3a Kodeksu Postępowania Cywilnego mediator prowadzi mediację, wykorzystując różne metody zmierzające do polubownego rozwiązania sporu, w tym poprzez wspieranie stron w formułowaniu przez nie propozycji ugodowych, lub na zgodny wniosek stron może wskazać sposoby rozwiązania sporu, które nie są dla stron wiążące.

Główne zasady mediacji

Mediator powinien zachować bezstronność przy prowadzeniu mediacji. Nie może narzucać stronom swojej konkretnej propozycji rozwiązania sporu, powinien jedynie ułatwiać im znalezienie własnego rozwiązania (zasada neutralności). To właśnie strony konfliktu mają ostateczny głos w sprawie sposobu rozwiązania sporu. Kolejną z zasad mediacji jest jej nieformalność – w czasie mediacji jedynym sporządzonym dokumentem jest akt ugody. Zgoda stron jest wymagana do przeprowadzenia mediacji. Niemożliwe jest jej przymusowe przeprowadzenie. Następną z zasad mediacji jest możliwość jej przerwania na każdym etapie zaawansowania. Zasada poufności oznacza, iż mediator obowiązany jest do zachowania w tajemnicy informacji uzyskanych w związku z przeprowadzoną przez niego mediacją. Każda ze stron ma możliwość złożenia wniosku o przeprowadzenie mediacji na każdym etapie postępowania sądowego.

Czas trwania i koszty mediacji

Art. 183¹⁰ § 1 Kodeksu Postępowania Cywilnego stanowi, że: kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy. Czasu trwania mediacji nie wlicza się do czasu trwania postępowania sądowego. Z przebiegu mediacji sporządzany jest protokół, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię, nazwisko oraz adres mediatora, a oprócz tego wynik mediacji. Wynikiem mediacji jest zawarcie lub też nie ugody przed mediatorem. Ugoda, która została zawarta przed mediatorem, a następnie zatwierdzona przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Jeżeli ugodę zawartą przed mediatorem zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności stanowi ona tytuł wykonawczy.

Celem mediacji jest skrócenie procesów sądowych oraz obniżenie kosztów sporów, zarówno po stronie obywateli jak i państwa. Koszty mediacji są o wiele niższe od kosztów sądowych pełnego postępowania cywilnego. Do kosztów mediacji zaliczamy wynagrodzenie mediatora oraz poniesione przez niego wydatki.  

Ponieważ mediacja jest szybsza, tańsza i mniej stresująca niż proces sądowy, a ugoda po zatwierdzeniu jej przez sąd ma skutek wyroku – warto rozważyć ją jako sposób rozwiązania sporu. 

Masz sprawę sporną, z którą nie możesz sobie poradzić? Skontaktuj się z nami!