4. W jaki sposób tworzona jest fundacja rodzinna?
Powstanie fundacji rodzinnej wymaga dokonania typowych czynności, znanych w naszym prawie, dla utworzenia osoby prawnej. Do powstania fundacji rodzinnej konieczne jest:
- złożenie przez fundatora oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie (wymagana jest forma aktu notarialnego),
- ustalenie statutu (wymagana forma aktu notarialnego),
- sporządzenie spisu mienia,
- ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut,
- wniesienie funduszu założycielskiego przed wpisaniem do rejestru fundacji rodzinnych w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo wniesienie funduszu założycielskiego w terminie dwóch lat od dnia wpisania fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w testamencie,
- wpisanie do rejestru fundacji rodzinnych.
(art. 21 ustawy o FR)
Fundacja rodzinna może zatem zostać utworzona na podstawie oświadczenia fundatora na dwa sposoby: w akcie założycielskim albo w testamencie.
5. Co powinien zawierać statut fundacji rodzinnej?
Statut ustalany jest przez fundatora i określa zasady działalności fundacji rodzinnej. Statut wymaga zachowania formy aktu notarialnego pod rygorem nieważności.
W statucie fundacji rodzinnej obligatoryjnie powinny zostać uregulowane następujące kwestie:
- nazwa fundacji rodzinnej,
- siedziba fundacji rodzinnej,
- szczegółowy cel fundacji rodzinnej,
- beneficjent lub sposób jego określenia i zakres przysługujących beneficjentowi uprawnień,
- zasady prowadzenia listy beneficjentów,
- zasady, w tym szczegółowy tryb, zrzeczenia się uprawnień przez beneficjenta,
- czas trwania fundacji rodzinnej, jeżeli jest oznaczony,
- wartość funduszu założycielskiego,
- zasady powoływania i odwoływania oraz uprawnienia i obowiązki członków organów fundacji rodzinnej, a także zasady reprezentacji fundacji rodzinnej przez zarząd albo przez inne organy fundacji rodzinnej w przypadkach wskazanych w ustawie,
- podmiot uprawniony do zatwierdzenia czynności zarządu fundacji rodzinnej w organizacji,
- co najmniej jeden beneficjent uprawniony do uczestnictwa w zgromadzeniu beneficjentów,
- zasady zmiany statutu,
- przeznaczenie mienia fundacji rodzinnej po jej rozwiązaniu, w tym określenie beneficjenta uprawnionego do mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
Statut może:
A. określać (fakultatywnie) również inne sprawy, w tym:
- zasady współpracy lub współdziałania organów fundacji rodzinnej,
- szczegółowe okoliczności rozwiązania fundacji rodzinnej,
- wytyczne dotyczące inwestowania majątku fundacji rodzinnej,
B. przewidywać utworzenie jednostki terenowej albo jednostek terenowych.
Powyższe wyliczenie fakultatywnych elementów statutu ma charakter przykładowy, co oznacza, że w statucie fundacji rodzinnej mogą zostać określone także inne kwestie zgodnie z wolą fundatora.
Nie ma przeszkód prawnych, aby zmienić treść statutu na etapie funkcjonowania fundacji rodzinnej, jednakże zmiana statutu staje się skuteczna dopiero z chwilą wpisu tej zmiany do rejestru fundacji rodzinnych.
6. Jakie inne dokumenty oprócz statutu należy sporządzić w celu utworzenia fundacji rodzinnej?
Oprócz statutu, w celu rejestracji fundacji rodzinnej konieczne jest:
- zawarcie umowy wniesienia mienia pomiędzy fundatorem a fundacją rodzinną w organizacji,
- złożenie oświadczenia przez fundatora o wniesieniu mienia do fundacji rodzinnej,
- złożenie oświadczenia członków zarządu fundacji zawierającego zgodę na powołanie,
- sporządzenie dokumentu wskazującego imiona, nazwiska i adresy członków zarządu.
Powyższe dokumenty powinny stanowić załączniki do wniosku o rejestrację fundacji rodzinnej w rejestrze fundacji rodzinnych.
7. Jakie elementy powinien zawierać spis mienia oraz kto go sporządza
Wnosząc majątek do fundacji rodzinnej na pokrycie funduszu założycielskiego, fundator powinien również sporządzić spis mienia (majątku) w formie pisemnej.
W trakcie funkcjonowania fundacji rodzinnej, spis majątku powinien być aktualizowany przez zarząd na koniec każdego roku obrotowego. W spisie majątku powinny być wymienione rzeczy lub prawa majątkowe wniesione przez fundatora albo osoby inne niż fundator – zarówno przy ustanawianiu fundacji rodzinnej, jak i w trakcie jej funkcjonowania. Każda rzecz i prawo powinny wskazywać osobę wnoszącą mienie oraz mieć określoną wartość i rodzaj każdego z wniesionych składników mienia według stanu i cen z chwili wniesienia.
W spisie mienia powinna być zamieszczona informacja o aktualnych proporcjach przypadających na każdego z fundatorów oraz fundację rodzinną, ponieważ część otrzymanego przez beneficjenta (w tym fundatora będącego jednocześnie beneficjentem) świadczenia od fundacji rodzinnej, odpowiadająca proporcji przypadającej na tego fundatora lub beneficjenta zaliczanego do tzw. „grupy zero” tego fundatora w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Proporcja ta będzie określana w części w jakiej pozostaje suma wartości składników mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przypadająca na tego fundatora lub fundację rodzinną do wartości sumy mienia wniesionych przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną. Analogicznie, również część przychodów fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą zaliczaną do tzw. „grupy zero” tego fundatora w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych w tej samej proporcji.
_____
Wszystkie wpisy z serii 100 Q&A – kliknij tutaj
