Dodatkowe prace podwykonawcy a solidarna odpowiedzialność zamawiającego

Zgłoszenie podwykonawcy i solidarna odpowiedzialność zamawiającego

Zgodnie z procedurą przewidzianą w ustawie Prawo zamówień publicznych^[2], wykonawca zobowiązany jest do zgłoszenia zamawiającemu umów podwykonawczych, przy czym w zależności od ich przedmiotu (roboty budowlane, usługi, dostawy), przewidziana została odmienna procedura zgłoszenia – dwuetapowa dla umów podwykonawczych, których przedmiotem są roboty budowlane (przedłożenie zamawiającemu już projektu umowy, a następnie – po jego akceptacji – przedłożenie poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii zawartej umowy) oraz jednoetapowa dla umów podwykonawczych, których przedmiotem są dostawy lub usługi (przedłożenie kopii zawartej umowy, poświadczonej za zgodność z oryginałem)^[3]. Zgodnie z art. 143c ust. 1 ustawy, akceptacja zgłoszenia przez zamawiającego skutkuje powstaniem po stronie zamawiającego solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wymagalnego wynagrodzenia, przysługującego danemu podwykonawcy – w przypadku uchylania się przez wykonawcę od obowiązku zapłaty^[4].

Prace dodatkowe a zasady odpowiedzialności solidarnej

W praktyce często zdarza się jednak, że już po zawarciu i zaakceptowaniu umowy podwykonawczej, pojawia się konieczność wykonania prac, które nie były objęte przedmiotem pierwotnie zawartej umowy – tzw. prac dodatkowych. Rodzi się wówczas pytanie, czy zamawiający – który na etapie zgłoszenia nie miał wiedzy o powierzeniu prac dodatkowych ani też o przewidzianym za nie wynagrodzeniu (wszak skoro nie były objęte przedmiotem pierwotnej umowy, nie mogły być również ujęte w dokonywanym wówczas zgłoszeniu) – ponosi solidarną odpowiedzialność również za wynagrodzenie przysługujące podwykonawcy z tytułu wykonania dodatkowych prac?

Odpowiadając na to pytanie, należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze – na zakres odpowiedzialności solidarnej. W tym aspekcie trzeba wskazać, że odpowiedzialność ta nie tylko obejmuje wyłącznie należne wynagrodzenie (bez odsetek), ale co więcej – obejmuje wyłącznie należności powstałe po zaakceptowaniu przez zamawiającego umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane lub po przedłożeniu zamawiającemu poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są dostawy lub usługi^[5]. Po drugie, wymagania dotyczące obowiązku zgłoszenia podwykonawców, w tym podwykonawców na usługi, stosuje się odpowiednio do zmian tej umowy o podwykonawstwo (art. 143b ust. 10 p.z.p.)^[6]. Już sam ustawodawca przewidział więc potencjalną możliwość (a niekiedy wręcz konieczność) dokonywania zmian w umowie podwykonawczej już po jej zawarciu.

W świetle zatem obowiązujących przepisów solidarna odpowiedzialność zamawiającego za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy (w tym podwykonawcy na usługi) jest ograniczona do zakresu i treści dokonanego zgłoszenia. Zamawiający bowiem ma możliwość zweryfikowania tylko treści tego zgłoszenia co do zakresu prac, ustalonego wynagrodzenia, zgodności z Kontraktem etc. Wszelkie dokonane później zmiany, w tym w zakresie zlecenia prac dodatkowych oraz przysługującego za nie wynagrodzenia dodatkowego, winny podlegać ponownemu zgłoszeniu do zamawiającego, co jednoznacznie potwierdzają ustawa oraz Warunki Kontraktu.

W związku z powyższym, dla rozstrzygnięcia postawionego pytania kluczowe znaczenie będzie miało to, czy dokonana przez strony zmiana umowy podwykonawczej względem pierwotnie zawartej i zgłoszonej zamawiającemu – w tym zmiana co do zakresu powierzonych prac i należnego wynagrodzenia, np. z tytułu prac dodatkowych – została w odpowiedni sposób zgłoszona zamawiającemu. Od tego będzie zależało, czy zamawiający ponosi solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia, należnego podwykonawcy z tytułu wykonania prac dodatkowych.

Kancelaria DSK reprezentuje podwykonawców i wykonawców we wszelkich sprawach związanych z dochodzeniem zapłaty wynagrodzenia przez podwykonawców, w tym z tytułu wykonania prac dodatkowych. Kancelaria doradza również inżynierom kontraktu oraz zamawiającym w sprawach związanych z oceną istnienia solidarnej odpowiedzialności zamawiającego za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy.

Kontakt: Marta Dziewulska: m.dziewulska@dsk-kancelaria.pl

***

[1] Warunki Kontraktu na urządzenia i budowę z projektowaniem dla robót elektrycznych i mechanicznych oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez wykonawcę.

[2] ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 1986 z późn. zm., powoływana dalej jako „p.z.p.” lub „ustawa”).

[3] art. 143b p.z.p.

[4] art. 143b ust. 8 i art. 143c ust. 1 p.z.p. oraz SK 4.4 Warunków Kontraktu.

[5] art. 143c ust. 2 i 3 p.z.p. oraz SK 4.4 Warunków Kontraktu.

[6] analogicznie – SK 4.4 Warunków Kontraktu.