13 lipca 2020 r. upływa termin zgłoszenia do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) informacji o beneficjentach rzeczywistych. Pierwotnie spółki prawa handlowego miały obowiązek dokonać zgłoszenia do dnia 13 kwietnia 2020 r., ale termin ten został wydłużony Ustawą o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 31 marca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 568).

CRBR – PODSTAWOWE INFORMACJE

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych jest systemem teleinformatycznym, prowadzonym przez ministra ds. finansów publicznych, w którym przetwarzane są informacje o beneficjentach rzeczywistych polskich spółek handlowych.

CRBR został wprowadzony na podstawie ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu („Ustawa AML”; Dz.U. z 2020 r. poz. 971). Rejestr zaczął funkcjonować od 13 października 2019 r.
Podobnie jak w przypadku sprawozdań finansowych to sama spółka dokonuje identyfikacji oraz zgłoszenia swojego beneficjenta rzeczywistego zgodnie z Ustawą AML a także monitorowania i aktualizowania zgłoszonej już informacji.

KTO?

Zgodnie z Ustawą AML następujące spółki prawa handlowego są obowiązanie do zgłoszenia swojego beneficjenta rzeczywistego:

  1. spółki jawne,
  2. spółki komandytowe,
  3. spółki komandytowo-akcyjne,
  4. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  5. proste spółki akcyjne,
  6. spółki akcyjne.

Obowiązek ten dotyczy wszystkich spółek prawa handlowego nawet jeżeli nie są one instytucjami obowiązanymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 Ustawy AML. Jedyny wyjątek dotyczy spółek publicznych w rozumieniu Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 623 z późn. zm.). Jednakże wyłączenie to nie obejmuje spółek zależnych od spółek publicznych, którego takiego zgłoszenia muszą dokonać.

CO?

Zgodnie z art. 59 Ustawy o AML, spółka ma obowiązek zgłosić następujące informacje do CRBR:

  • dane identyfikacyjne danej spółki (nazwę; formę organizacyjną; siedzibę; numer KRS oraz NIP);
  • dane identyfikacyjne beneficjentów rzeczywistych i członków organów lub wspólników uprawnionych do reprezentowania danej spółki (imię i nazwisko; obywatelstwo; państwo zamieszkania; PESEL lub w razie jego braku – datę urodzenia; informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących danemu beneficjentowi rzeczywistemu).

Zgłoszenia do CRBR dokonuje osoba uprawniona do reprezentacji spółki, a więc przede wszystkim członkowie zarządu oraz prokurenci.

KIEDY?

Spółki, które zostały wpisane do KRS przed dniem 13 października 2019 r. pierwotnie zobowiązane były do zgłoszenia po raz pierwszy informacji o beneficjentach rzeczywistych do dnia 13 kwietnia 2020 r., ale termin ten został wydłużony do 13 lipca 2020 r.

Spółki, które zostały wpisane do KRS po dniu 13 października 2019 r. powinny dokonać zgłoszenia nie później niż w terminie 7 dni od dnia wpisu danej spółki do KRS.

W przypadku każdorazowej zmiany danych zawartych w zgłoszeniu, spółki zobowiązane są do zgłoszenia danych w terminie 7 dnia od zdarzenia powodującego zmianę co za tym idzie spółka ma obowiązek ciągłego monitorowania zmian, do których w szczególności możemy zaliczyć skutki np. zbycia udziałów w spółce, podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego, czy też zmianę członków zarządów lub prokurentów w spółce. Należy również pamiętać, że niektóre zdarzenia ujawniane w KRS mają charakter konstytutywny np. zmiana firmy czy zarejestrowania obniżenia kapitału zakładowego a niektóre deklaratoryjny np. zmiana członków zarządu – rozróżnienie tych skutków jest kluczowe dla dochowania terminu 7 dni na dokonanie zmiany w CRBR.

KTO MA DOSTĘP DO INFORMACJI ZAWARTYCH W CRBR?

Dane zawarte w CRBR są jawne. Każda osoba może przeglądać dane zawarte w CRBR. Dostęp do danych zawartych w rejestrze jest nieodpłatny.

Wnioski o udostępnienie informacji zawartych w CBR składa się za pośrednictwem strony internetowej systemu teleinformatycznego CRBR dostępnej pod adresem https://www.podatki.gov.pl/crbr/.

JEŻELI SPÓŁKA NIE DOKONA ZGŁOSZENIA DO CRBR

Ustawa o AML przewiduje karę pieniężną w wysokości 1.000.000 PLN dla spółek, które nie dopełnią w terminie obowiązku zgłoszenia lub aktualizacji danych w CRBR. Ponadto, zgłoszenie danych do CRBR następuje pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Osoby dokonujące zgłoszenia do CRBR informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do CRBR nieprawdziwych danych, a także niezgłoszeniem w ustawowym terminie danych i zmian danych objętych wpisem do CRBR, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji nie ponosi odpowiedzialności.