Obliczanie terminu na uzyskanie decyzji o ZRID

PROCEDURA I TERMINY USTAWOWE

Ustawowy termin na wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (decyzji o ZRID) wynosi 90 dni od dnia złożenia wniosku o jej wydanie (art. 11a ust. 3 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych¹). Za niewydanie decyzji w ww. terminie przez właściwy organ, grozi mu sankcja w postaci kary w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki, wymierzaną przez organ wyższego stopnia.

Do ww. 90-dniowego terminu nie wlicza się terminów przewidzianych do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. Taka właśnie sytuacja ma miejsce w przypadku tzw. ponownej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, którą z reguły przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o ZRID. Organ prowadzący postępowanie w sprawie wydania decyzji o ZRID (np. wojewoda) ma obowiązek wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (art. 88 ust. 4 u.o.o.ś.²). Zawieszenie postępowania skutkuje wstrzymaniem biegu terminu na wydanie decyzji o ZRID.

Po otrzymaniu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, zgodnie z art. 89 ust. 1 u.o.o.ś., organ właściwy do wydania decyzji o ZRID występuje do właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska albo Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z wnioskiem o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia. Ustawowy termin na wydanie takiego postanowienia wynosi 45 dni od dnia otrzymania dokumentów od organu.

Zatem ww. 45-dniowego terminu na wydanie przez RDOŚ postanowienia o uzgodnieniu nie wlicza się do 90-dniowego terminu na wydanie decyzji o ZRID przez właściwy organ. W konsekwencji, wydanie decyzji o ZRID winno nastąpić – co do zasady – w ciągu 135 dni od dnia złożenia wniosku o jej wydanie. Okres ten obejmuje czas RDOŚ na wydanie postanowienia o uzgodnieniu, w wymiarze 45 dni oraz czas na wydanie ZRID, tj. 90 dni.

Ponadto wskazania wymaga, iż ww. reguła z art. 11h ust. 3 ustawy o ZRID, dotycząca niewliczania określonych terminów czy też okresów do 90-dniowego terminu na wydanie decyzji o ZRID, będzie miała zastosowanie również we wszelkich innych sytuacjach, w których przepisy prawa przewidują termin do dokonania określonej czynności, a także w przypadku zawieszenia postępowania (przez okres jego trwania) oraz w przypadku opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. Przykładowo do terminu na wydanie decyzji nie będzie wliczany termin pomiędzy wystosowanym przez organ wezwaniem do uzupełnienia braków formalnych lub też do złożenia wyjaśnień itp. a dokonaniem stosownego uzupełnienia (wykonaniem wezwania).

ZARZĄDZENIA GDDKIA

W treści kontraktów dla publicznych inwestycji drogowych stosowany jest zapis, zgodnie z którym wykonawca zobowiązany jest do realizacji zamówienia zgodnie z zarządzeniami GDDKiA (lub Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych) obowiązującymi na dzień podpisania umowy. Sprecyzowaniem tego zapisu może być zawarcie w PFU konkretnego wykazu zarządzeń, określającego obowiązujące wykonawcę wymogi i uwarunkowania, dotyczące zakresu Kontraktu.

Wśród wydanych przez GDDKiA zarządzeń znajdują się m.in. zarządzenia nr 54 z dnia 10 października 2008 r. w sprawie podziału zadań, w zakresie przygotowania i realizacji inwestycji, w ramach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz zmieniające je zarządzenie nr 115 z dnia 17 grudnia 2010 r. W treści § 1 ust. 1 ww. zarządzenia nr 54 wskazano, że w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad wprowadza się podział zadań w zakresie przygotowania i realizacji inwestycji, w ramach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Zgodnie z treścią § 2 ust. 2, podział ten, stanowiący załącznik do zarządzenia, określa „kompetencje i odpowiedzialność poszczególnych komórek organizacyjnych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w zakresie przygotowania i realizacji zadań inwestycyjnych w tym przewidywane terminy ich realizacji”. Ten właśnie podział zadań (załącznik do zarządzenia nr 54) został następnie zmieniony powołanym wyżej zarządzeniem nr 115.

W nowym podziale zadań, w tabelach nr 3.1 i 3.2 „Odpowiedzialność/terminy”, przedstawiono wytyczne dotyczące uzyskania decyzji o ZRID odpowiednio w systemie tradycyjnym oraz w systemie Projektuj i Buduj. W obydwu ww. systemach jako termin na uzyskanie decyzji o ZRID wskazano 170 dni, na które składać się mają terminy: „90 + 45 + 35”, określone jako „decyzja ZRID, postępowanie w sprawie UWRP [tj. uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia – przyp. autora], uprawomocnienie decyzji”, przy czym „termin nie uwzględnia odwołań”.

W związku z powyższym, pojawia się wątpliwość, czy w zakresie określenia terminu uzyskania decyzji o ZRID ww. podział zadań dotyczy również wykonawcy, tj. czy winien on przyjąć w swoich założeniach termin zgodny z określonym w podziale zadań. Odnosząc się do tej kwestii należy wskazać, że zarządzenia te dotyczą podziału zadań – tj. wewnętrznej organizacji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w zakresie kompetencji dotyczących poszczególnych etapów realizacji inwestycji, a także odpowiedzialności za ich realizację w określonych terminach.

Obowiązek zastosowania ww. zarządzeń przez wykonawcę, nakładany zapisami PFU, obejmuje natomiast zakres, w jakim sam podział zadań wpływa na sposób realizacji Kontraktu przez wykonawcę. Innymi słowy, to z podziału zadań wynika, która z osób czy też jednostek organizacyjnych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (np. Dyrektor Oddziału, Kierownik Projektu) posiada kompetencje do podejmowania działań czy też decyzji w określonej sprawie. Odpowiednio do takiej osoby/jednostki winien zatem zwracać się wykonawca w sprawach dotyczących realizacji Kontraktu (z uwzględnieniem oczywiście Warunków Kontraktu, w tym kompetencji Inżyniera). Również przy planowaniu terminów niekiedy konieczne może być uwzględnienie przez Wykonawcę ww. zarządzeń w zakresie czasu niezbędnego dla dokonania przez właściwe jednostki organizacyjne określonych czynności. Przykładowo, planując termin złożenia do właściwego organu wniosku o wydanie decyzji o ZRID, Wykonawca winien wziąć pod uwagę konieczność przeprowadzenie przez Dyrektora Oddziału posiedzenia ZOPI, a następnie zatwierdzenia protokołu tego posiedzenia przez GDDKiA.

Nie można natomiast uznać, by treść ww. zarządzeń była dla Wykonawcy wiążąca również w zakresie wspomnianego wyżej 170-dniowego terminu, przewidzianego w podziale zadań dla właściwego pracownika Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad na uzyskanie decyzji o ZRID, tj. by taki właśnie termin obowiązany był założyć wykonawca w sporządzanym przez siebie harmonogramie. W świetle treści zarządzeń nr 54 i 115 przyjąć należy, że termin ten wyznaczony został dla Dyrektora Oddziału oraz Zastępcy Dyrektora Oddziału ds. realizacji inwestycji (wskazanych jako osoby odpowiedzialne), jako termin na zrealizowanie przez nich (czy też wyegzekwowanie zrealizowania przez wykonawcę) określonego etapu inwestycji – uzyskania decyzji o ZRID.

Brak jest natomiast podstaw do uznania, że termin ten dotyczy działań wykonawcy, a tym bardziej – działań właściwych organów, w tym wojewody oraz właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Podkreślić bowiem należy, iż – jak już wyżej szczegółowo wyjaśniono – ww. organy administracji związane są ustawowymi terminami na wydanie decyzji o ZRID oraz postanowienia o uzgodnieniu warunków realizacji przedsięwzięcia, co do zasady wynoszącymi łącznie – przy uwzględnieniu powoływanego wyżej art. 11h ust. 3 ustawy o ZRID – 135 dni. Dla długości ww. terminów oraz związania nimi organów bez znaczenia pozostają natomiast zarządzenia GDDKiA. Ponadto wątpliwości budzi ujęcie w zarządzeniach GDDKiA nr 54 i 115 terminu 35 dni na uprawomocnienie decyzji ZRID, podczas, gdy z reguły decyzjom tym nadawany jest rygor natychmiastowej wykonalności stosownie do obowiązujących przepisów prawa.

***

¹Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j.: Dz.U. z 2015 r., poz. 2031 z późn. zm., powoływana dalej jako „ustawa o ZRID”).

²Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 1405 z późn. zm., powoływana dalej jako „u.o.o.ś.”).