Podatkiem od sprzedaży detalicznej (funkcjonującym w polskim systemie prawnym od 2016 roku) objęty jest przychód osiągany przez podatników z tytułu sprzedaży towarów na rzecz konsumentów.

Co do zasady, opodatkowaniu nie podlega obrót osiągany z tytułu sprzedaży usług, lecz odpłatna sprzedaż towarów. Ustawa w tym zakresie wskazuje jednak na jeden wyjątek, który stał się osią globalnego sporu między podatnikami a organami skarbowymi.

Zgodnie z treścią przepisu, do przychodu z odpłatnego zbycia towarów zaliczamy także sytuację, w której zbywanemu towarowi towarzyszy świadczenie usługi odrębnie niezaewidencjonowanej.

Spór dotyczył w przeważającej mierze wykładni językowej sformułowania “towarzyszyć”.

Organy skarbowe zaczęły dokonywać – w ramach wydawanych interpretacji indywidualnych – mocno rozszerzającej wykładni pojęcia “usługi towarzyszącej zbywanemu towarowi”. Zgodnie bowiem z prezentowanym przez organy skarbowe stanowiskiem, za każdym razem gdy mamy do czynienia zarówno ze sprzedażą towarów jak i świadczeniem usług – w ramach jednego świadczenia – mamy do czynienia ze sprzedażą detaliczną – podlegającą opodatkowaniu. Zatem jedynie usługi niematerialne nie podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od sprzedaży detalicznej.

W optyce organów, zastosowanie przez ustawodawcę wyrazu “towarzyszyć” nie powinno prowadzić do wniosku o zasadności różnicowania składowych transakcji – na część o charakterze dominującym oraz jedynie pomocniczym. Jedyną przesłanka warunkującą opodatkowanie byłoby to, że towar i usługa występują równocześnie (występują razem). Bez znaczenia pozostawałaby ich wzajemna hierarchia.

Marcin Palusiński i Krzysztof Śliwiński z działu podatkowego Kancelarii DSK reprezentowali Klienta, który świadczy liczne usługi serwisowe, wymagające użycia wielu materiałów (farb, olejów, części zamiennych).

Nasi specjaliści – nie zgadzając się ze stanowiskiem organów skarbowych, argumentowali przeciwko wykładni rozszerzającej – wskazując, iż poprzez użycie słowa “towarzyszyć” ustawodawca wprowadził jasną hierarchię oraz wyróżnienie między elementem wiodącym transakcji oraz jego składnikiem pomocniczym.

Tym samym opodatkowaniu podlegać może sprzedaż samodzielnego towaru oraz sprzedaż towaru, któremu towarzyszy usługa odrębnie nieewidencjonowana. Nie ma natomiast podstaw dla opodatkowania sprzedaż usługi, której towarzyszy towar (czyli zużyty w celu świadczenia tej usługi materiał).

W świetle prymatu wykładni językowej, czasownik “towarzyszyć” w pierwszej kolejności powinniśmy rozumieć jako “asystować”, co jasno podkreśla dominujące znaczenie jednego elementu składowego – to burzy towarzyszą ulewne deszcze (nie na odwrót) a zaproszony otrzymuje imiennie wskazany gość –  z ewentualną osobą towarzyszącą.

Wojewódzki Sąd Administracyjny przychylił się do stanowiska prezentowanego przez Marcina oraz Krzysztofa.  Stanowisko zostało finalnie potwierdzone także przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Był to precedensowy wyrok wydany przez NSA, w którym potwierdził on dalece niejasny charakter przepisów i przypomniał, z powołaniem na art. 2a Ordynacji Podatkowej, iż niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika.

W efekcie należało uznać, iż sprzedaż usług wymagających zużycia materiałów, nie stanowi sprzedaży detalicznej w rozumieniu ustawy a tym samym nie podlega podatkowi od sprzedaży detalicznej.

Jeśli masz pytania dotyczące podatku od sprzedaży detalicznej lub innych spraw podatkowych – skontaktuj się z Marcinem lub Krzysztofem.