Wypowiedzenie umowy o pracę a zwolnienie lekarskie

Regulacje prawne

Zgodnie z art. 32 § 1 KP: Każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem. Przepisy nie przewidują w tym zakresie żadnych dodatkowych przesłanek określających przypadki, w jakich jest to możliwe, z wyjątkiem sytuacji kiedy pracownik podlega ochronie przed zwolnieniem.

Przepisy prawa pracy chronią pracowników przez zwolnieniem w ściśle określonych przypadkach. Zgodnie z art.  41 KP: Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oznacza to, że zakazem wypowiedzenia jest objęta każda usprawiedliwiona nieobecność pracownika w pracy, w tym nieobecność spowodowana niezdolnością do pracy z powodu choroby, czyli przebywanie na zwolnieniu lekarskim.

Wypowiedzenie a zwolnienie lekarskie

Dokonanie wypowiedzenia w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy czyni to wypowiedzenie bezskutecznym. Orzeka o tym sąd pracy. Przesłanki ochronne (np. choroba pracownika) objęte zakazem złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę muszą zatem istnieć w chwili złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę. Brak tych przesłanek ochronnych w chwili złożenia przez pracodawcę oświadczenia dotyczącego wypowiedzenia umowy o pracę wyłącza stosowanie art. 41 KP, choćby nawet w okresie wypowiedzenia powstały przesłanki uzasadniające zakaz wypowiedzenia, np. choroba pracownika¹. Okoliczność, że pracownik zachorował w okresie już dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę, nie stanowi zdarzenia powodującego objęcie go ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy na podstawie art. 41 KP.

Późniejsze uzyskanie przez pracownika zwolnienia lekarskiego na dzień, w którym świadczył on pracę i otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę nie neguje dokonanego już wypowiedzenia umowy o pracę.

Pogląd ten został wyrażony w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. W uchwale z dnia 11 marca 1993 r. (sygn. akt: I PZP 68/92) Sąd Najwyższy wskazał, iż: Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który świadczył pracę, a następnie wykazał, że w dniu wypowiedzenia był niezdolny do pracy z powodu choroby, nie narusza art. 41 k.p. Takie samo stanowisko zostało wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2004 r. (sygn. akt: I PK 614/03).

Jednakże kwestią kluczową jest ustalenie, czy pracownik w dniu otrzymania wypowiedzenia faktycznie świadczył pracę. Na powyższe zwraca uwagę Sąd Najwyższy wskazując, iż: Ze względu na ochronę przewidzianą w art. 41 KP, nie jest obojętne, czy pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę w czasie, gdy wykonywał pracę, czy też w dniu, w którym pracy nie świadczył, a jedynie przyniósł do zakładu pracy zwolnienie lekarskie². Trzeba mieć zawsze na uwadze fakt, że: o niedopuszczalności wypowiedzenia umowy o pracę nie decyduje niezdolność do pracy, ale faktyczna nieobecność pracownika w pracy, np. z powodu choroby. Pracownik, który był obecny w pracy (tj. wykonywał obowiązki pracownicze wynikające z umowy o pracę lub był gotów do ich wykonywania), nie korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem umowy o pracę, nawet jeżeli posiada zaświadczenie lekarskie potwierdzające jego niezdolność do pracy³.

Podsumowanie

Przedłożenie przez pracownika zwolnienia lekarskiego po otrzymaniu od pracodawcy oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę za okres obejmujący również dzień, w którym otrzymał wypowiedzenie, nie zawsze stanowi podstawy do uznania wypowiedzenia za bezskuteczne. Kluczową kwestią jest ustalenie, czy w tym dniu pracownik faktycznie świadczył pracę na rzecz pracodawcy.

***

¹ Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 listopada 1986 r. w sprawie o sygn. akt I PRN 85/86, LexisNexis nr 317972.

² Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1997 r. w sprawie o sygn. akt I PKN 366/97.

³ Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2014  r. w sprawie o sygn. akt I PK 172/13.