Split payment a egzekucja komornicza

Split payment a egzekucja środków

Zgodnie z artykułem 62d Prawa bankowego, środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT wprowadzonego na podstawie przepisów o split payment, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego dotyczącego egzekucji lub zabezpieczenia innych należności niż podatek od towarów i usług.

Oznacza to, że egzekucja przeciwko podatnikowi – dłużnikowi, który nie dysponuje wystarczającym majątkiem by zaspokoić roszczenie wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym, okaże się bezskuteczna, nawet jeśli dłużnik będzie posiadał środki pieniężne na rachunku VAT.

W takiej sytuacji, jedynym wyjątkiem są zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług. Egzekucja tych należności jest możliwa zarówno z majątku dłużnika, jak i w dalszej kolejności – z rachunku VAT.

Zbudowany w ten sposób przepis może okazać się ostatnią deską ratunku, dla firm, którym grozi zajęcie komornicze. Teoretycznie wystarczy, że przedsiębiorcy dogadają się z kontrahentami, by ci przelewali należne im sumy w całości na rachunek VAT. Jest to technicznie możliwe – wystarczy wpisać w komunikacie przelewu takie same sumy w kwocie podatku VAT i kwocie brutto transakcji.

Ustawodawca nie wprowadził wprost sankcji podatkowych za takie działania. Z resztą cel wprowadzenia przepisów jest tutaj aż nadto spełniony – roszczenia skarbu państwa z tytułu VAT są zabezpieczone.

Działania takie co najmniej utrudniają egzekucję komorniczą. Wierzyciele/komornicy mogą przeciwdziałać takiemu zjawisku wykorzystując obecne instytucje prawne poprzez odpowiednią wykładnię przepisów i sprawne działanie.

W jaki sposób dłużnik może wykorzystać środki zgromadzone na rachunku VAT?

Osobną kwestią jest ograniczenie możliwości dyspozycji pieniędzmi z rachunku VAT. Dłużnik nie będzie mógł przelać środków z rachunku VAT na dowolny rachunek bankowy, czy też dokonać jakiegokolwiek zakupu korzystając z takiego konta. Jednakże ograniczenia te nie są na tyle szczelne by dłużnik nie miał żadnej możliwości wyprowadzenia środków z konta VAT.

Istnieją dwie drogi odzyskania przez dłużnika pieniędzy wprowadzonych na konto VAT.

Pierwszą z nich jest złożenie stosownego wniosku do urzędu skarbowego o przekazanie pieniędzy na inny rachunek bankowy. Na rozpatrzenie wniosku naczelnik urzędu skarbowego ma 60 dni. Może on w postanowieniu odmówić przekazania środków tylko w sytuacji, w której podatnik ma zaległość podatkową lub zachodzi uzasadniona obawa, że taka zaległość się pojawi albo zobowiązanie z tytułu podatku nie zostanie wykonane. Wydaje się więc, że jeżeli dłużnik nie będzie zalegał z płatnością podatków to może mu się udać wyprowadzić pieniądze z konta VAT na konto, które nie jest zajęte przez komornika. Trzeba, jednak mieć na uwadze, że organ podatkowy ma prawo odmówić wypłaty środków, szczególnie w sytuacji, w której podatnik pozbawiony jest majątku, ponieważ taka sytuacja może spowodować, że ten w przyszłości nie zapłaci podatku, a egzekucja okazała by się daremna.

Drugim rozwiązaniem jest przekazanie nadwyżki podatku od towarów i usług na określone cele. W takiej sytuacji, po złożeniu przez podatnika stosownego wniosku, nadwyżka w pierwszej kolejności przeznaczona zostanie na zapłatę innych podatków, a następnie trafi na podane przez podatnika konto bankowe.

Podsumowanie

Przepisy o podzielonej płatności obowiązują zbyt krótko, żeby wskazać w jaki sposób organy podatkowe będą reagować w sytuacji, w której niewypłacalny podatnik będzie próbował uciec przed egzekucją. Natomiast już teraz możemy śmiało powiedzieć, że regulacje dotyczące split payment są niedoskonałe. Trudno bowiem zakładać, że celem ustawodawcy było stworzenie furtki dla bankrutujących firm, stwarzającej możliwość uniknięcia zapłaty swych długów.

Podzielona płatność może utrudnić dochodzenie wierzytelności, są jednak sposoby aby trudności te zminimalizować.

Masz pytania dotyczące split payment? Skontaktuj się z nami, pomożemy rozwiązać Ci Twój problem.

Kontakt:

Marcin Palusiński: m.palusinski@dsk-kancelaria.pl