Trwające prace legislacyjne dotyczące ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności tzw. pakietu wierzycielskiego przewidują m.in. zmianę art. 6471 Kodeksu cywilnego (dalej „Kc”). Planowana nowelizacja budzi – co nie jest zaskoczeniem z racji regulowanej materii – zainteresowanie branży budowlanej.

Art. 6471 Kc ustanawia zasady odpowiedzialności solidarnej zawierającego umowę z podwykonawcą inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy.

Zgodnie z założeniami ustawodawcy proponowane zmiany mają rozwiązać aktualne potrzeby rynku oraz wyjaśnić liczne wątpliwości interpretacyjne dotyczące wskazanego przepisu Kc w jego obecnym kształcie.

Nowelizacja przewiduje, iż wykonawcy nie będą mieli już obowiązku przedłożenia inwestorowi umów z podwykonawcami albo ich projektów i uzyskiwać, tak jak obecnie, zgody inwestora. Dla powstania odpowiedzialności solidarnej wystarczy zgłoszenie inwestorowi szczegółowego przedmiotu robót podwykonawcy przed przystąpieniem do ich wykonania.

Zgłoszenie będzie mógł złożyć wykonawca lub podwykonawca. Nie będzie ono jednak konieczne jeśli w umowie inwestora i wykonawcy określony zostanie szczegółowy przedmiot robót budowlanych wykonywanych przez oznaczonego podwykonawcę.

Inwestor może uwolnić się od odpowiedzialności solidarnej jeśli w ciągu 30 dni od dnia otrzymania zgłoszenia, złoży łącznie podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę. Sprzeciw oraz zgłoszenie wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

Ustawodawca jednocześnie zakreślił granicę odpowiedzialności solidarnej do szczegółowego przedmiotu robót wskazanego w doręczonym mu zgłoszeniu lub w umowie zawartej z wykonawcą. Odpowiedzialność inwestora za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy, określonego w umowie między podwykonawcą a wykonawcą, limitowana jest jednak poprzez zastrzeżenie, że nie może ona przekraczać kwoty wynagrodzenia należnego wykonawcy tj. za zakres poszczególnych robót objętych umową główną.

Należy mieć na uwadze, iż nowelizacja nie zmienia relacji art. 6471 Kc do art. 143a–143d ustawy – Prawo zamówień publicznych. Pozostaje ona w dotychczasowym kształcie, a więc stosunki pomiędzy zamawiającym, wykonawcą i podwykonawcą w związku z wykonywaniem zamówienia publicznego będę regulowane przez wskazane przepisy Pzp. Trzeba pamiętać, iż ustanawiają one szczególny reżim odpowiedzialności zamawiającego i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy.

Powyższe zasady mają także zastosowanie do solidarnej odpowiedzialności inwestora, wykonawcy i podwykonawcy za zapłatę wynagrodzenia z dalszym podwykonawcą jeśli doszło do zawarcia z nim umowy.

Celem projektodawcy jest wprowadzenie wyraźnego postanowienia nadającego omawianemu przepisowi artykułu Kc charakter bezwzględnie wiążący.

Omawiana ustawa nowelizująca została uchwalona przez Sejm 9 marca br. Projekt został następnie przekazany do Senatu. Warto zwrócić uwagę, iż w uchwale Senatu z 30 marca br. wskazano, iż konieczne jest wprowadzenie przepisu przejściowego. Senacka poprawka zakłada, iż do umów o roboty budowlane zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej oraz odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę na podstawie takich umów, stosuje się art. 6471 Kc w brzmieniu dotychczasowym.

Projektowane zmiany mają wejść w życie 1 czerwca 2017 r.