Prowadząc działalność polegającą na produkcji mebli, przedsiębiorcy są narażeni na szereg nadużyć ze strony konsumentów. Wykańczając dom, remontując mieszkanie czy urządzając pokój dla swojego dziecka konsumenci często decydują się na zakup mebli bez namysłu, pod wpływem impulsu. Zdarza się, że po ich odebraniu zmieniają zdanie i chcą je zwrócić powołując się na rzekome wady produktu. W takiej sytuacji ważne jest, aby producenci znali swoje prawa i potrafili uchronić się przed nadużyciami ze strony konsumentów.

Uprawnienia konsumenta przewidziane w obowiązujących przepisach

Konsument, w przypadku zakupu zepsutego lub obciążonego wadą towaru ma prawo do jego reklamacji. W ramach tego uprawnienia może skorzystać z następujących instytucji:

  • gwarancji (jeżeli została wystawiona) lub
  • rękojmi.

Producenci powinni zatem w każdym przypadku składania przez konsumenta reklamacji produktu ustalić na jaką podstawę reklamacyjną dana osoba się powołuje, a co najważniejsze zweryfikować czy rzeczywiście wada taka istnieje i w jakim czasie powstała.

Uprawnienia z rękojmi

Kupującemu w ramach rękojmi przysługują cztery rodzaje uprawnień:

  • odstąpienie od umowy,
  • obniżenie ceny,
  • żądanie naprawy,
  • żądanie wymiany rzeczy na wolną od wad.

Terminy dochodzenia roszczeń

W przypadku gwarancji prawo reklamowania towaru istnieje tak długo, jak długo obowiązuje gwarancja (zgodnie z treścią art. 577 § 4 Kodeksu cywilnego – jeżeli nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana; zazwyczaj termin ten jest ustalany na 12 miesięcy od daty zakupu).

W odniesieniu zaś do rękojmi, sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem:

  • pięciu lat – w odniesieniu do nieruchomości,
  • dwóch lat – w odniesieniu do pozostałych rzeczy.

Zatem, sprzedawca mebli będzie ponosił odpowiedzialność z tytułu rękojmi tylko w okresie dwóch lat od dnia wydania rzeczy konsumentowi. Jednakże, jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.

Ponadto, przepisy przewidują dodatkowo terminy, w których kupujący może realizować konkretne uprawnienia z tytułu rękojmi. Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. Jeżeli kupującym jest konsument, bieg terminu przedawnienia nie może zakończyć się przed upływem wskazanych wyżej granicznych terminów odpowiedzialności. Ponadto, w terminie 1 roku od dnia stwierdzenia wady kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady.

Przypadki zwolnienia producenta od odpowiedzialności

Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Zatem w przypadku, kiedy konsument był poinformowany o istnieniu wady w towarze podczas zawierania umowy, wówczas nie może powoływać się na uprawnienia wynikające z rękojmi. Ponadto, sprzedawca nie jest odpowiedzialny względem kupującego będącego konsumentem za to, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień producenta lub jego przedstawiciela, osoby, która wprowadza rzecz do obrotu w zakresie swojej działalności gospodarczej, oraz osoby, która przez umieszczenie na rzeczy sprzedanej swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego przedstawia się jako producent, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży.

Granice czasowe odpowiedzialności producenta

Producent mebli będzie ponosił odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne towaru, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili. Ponadto, jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego.

Podsumowanie

Obowiązujące przepisy stoją na straży ochrony interesów konsumentów, ale wprowadzają również pewien zakres ochrony dla producentów. W przypadku zgłoszenia przez konsumenta reklamacji zakupionego towaru, producent winien w pierwszej kolejności sprawdzić podstawę jego żądań, moment ewentualnego pojawienia się wady, a także zweryfikować czy nie zachodzą okoliczności wyłączające jego odpowiedzialność.