Obowiązkowa podzielona płatność (split payment) – przepisy przejściowe

Kiedy należy stosować przepisy przejściowe o obowiązkowym mechanizmie podzielonej płatności? Jakich towarów i usług dotyczą?

Mówiąc o okresie przejściowym należy wskazać przełom października i listopada 2019 roku.

W brzmieniu ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, po 1 listopada bieżącego roku część dostaw towarów lub świadczonych usług wymienionych w załącznikach nr 11 lub 14 ustawy o VAT, nie będzie rozliczanych za pomocą mechanizmu podzielonej płatności –  zastosowanie do nich znajdą dotychczasowe przepisy o odwrotnym obciążeniu. 

W szczególności chodzi o dostawy towarów i świadczone usługi, które zostały dokonane przed 1 listopada 2019 roku, dla których (i) obowiązek podatkowy powstał lub (ii) faktura została wystawiona po 31 października 2019 roku. 

Ponadto dotychczasowe brzmienie ustawy znajduje zastosowanie również dla  (iii) dostaw towarów lub świadczonych usług dokonanych po dniu 31 października 2019 roku, dla których faktura została wystawiona przed dniem 1 listopada 2019 roku.

Problem z wykazem stanowiącym załącznik nr 15 do ustawy o VAT

Co więcej, należy również podkreślić, że w załączniku nr 15 do ustawy o VAT znajdują się również towary, które nie były wymienione w załącznikach nr 11 oraz 14 ustawy o VAT. 

W przypadku płatności po 31 października br. za faktury dotyczące towarów wymienionych w załączniku nr 15, które nie figurowały w załącznikach 11 i 14, znajdzie zastosowanie mechanizm podzielonej płatności. 

W szczególności zastosowanie split paymentu będzie obligatoryjne, w przypadku gdy faktura VAT dokumentująca te transakcje została wystawiona przed 1 listopada 2019 roku lub dostawa tych towarów została dokonana przed tym dniem.  

Co z towarami wymienionymi w dotychczasowym załączniku nr 13 do ustawy o VAT?

Zasadniczo załącznik nr 15 do ustawy o VAT zawiera między innymi towary dotychczas objęte solidarną odpowiedzialnością nabywcy w związku z katalogiem wymienionym w załączniku nr 13 ustawy o VAT. Należy mieć na uwadze, iż przepis przejściowy (art. 10 ustawy nowelizującej) nie wspomina o załączniku nr 13, zatem zastosowanie znajdą nowe regulacje (zasada bezpośredniego działania prawa nowego).

Przykład:

Faktura VAT za towar wymieniony w dotychczasowym załączniku nr 13 do ustawy o VAT została wystawiona w październiku. Dostawa towaru również miała miejsce w październiku. Z kolei kontrahent uiścił opłatę za fakturę VAT dopiero w listopadzie. 

Stosowanie split paymentu do płatności zaliczkowych

Przy omawianej tematyce nasuwają się różne wątpliwości. Jedną z nich jest rozliczanie zaliczek otrzymanych przed 1 listopada 2019 roku, gdy sprzedaż, nastąpiła po tej dacie. Przepis przejściowy nie jest w tym zakresie precyzyjny. 

Stanowisko MF:

Ministerstwo Finansów wskazuje, że przywołany przepis przejściowy nie będzie miał zastosowania dla opisanej sytuacji. Organ podkreślił, iż w przypadku, gdy zaliczka została wpłacona przed 1 listopada 2019 roku, a jednocześnie sprzedaż nastąpiła po tej dacie, przyjmując, że faktura VAT na zaliczkę nie obejmowała całości zapłaty za dostawę, zasadne byłoby zastosowanie przepisów dotyczących mechanizmu podzielonej płatności do pozostałej części.

Podsumowanie

Przepisy przejściowe dotyczące obowiązkowego split paymentu mogą budzić wątpliwości co do zakresu ich zastosowania. Dochodzą do nas sygnały podatników, którzy dla bezpieczeństwa do wszystkich płatności za towary objęte zał. nr 15 stosują podzieloną płatność. Można tak działać, warto jednak wiedzieć kiedy to jest nasz wybór a nie obowiązek.

Jeśli masz wątpliwości dotyczące obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności, chętnie odpowiemy na Twoje pytania.

Marcin Palusiński m.palusinski@dsk-kancelaria.pl