16 września 2025 r. opublikowano projekt ustawy nowelizującej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz ustawę o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Zmiany, które mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r., wprowadzają szereg nowych obowiązków i ograniczeń zarówno dla przedsiębiorców, jak i osób fizycznych korzystających z ulg i preferencji podatkowych.

Kluczowe kierunki zmian

Nowelizacja ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego oraz „uporządkowanie” zasad rozliczeń podatników prowadzących działalność gospodarczą, w tym rozliczających się w formule estońskiego CIT oraz korzystających z IP BOX. W praktyce jednak oznacza zwiększenie poziomu opodatkowania niektórych transakcji oraz zaostrzenie warunków dla korzystania z ulg podatkowych.

Zmiany dla osób prawnych

IP BOX – nowe warunki korzystania z ulgi

Wprowadzony zostanie wymóg posiadania minimum trzech pracowników lub ponoszenia wydatków na poziomie co najmniej trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia. Warunek ten nie będzie mógł być spełniany przez wydatki ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych.

CIT estoński (CIT EE) – rozszerzony katalog ukrytych zysków

Nowelizacja znacząco rozszerza pojęcie „ukrytych zysków” – obejmie ono m.in. należności z tytułu:

  • najmu, dzierżawy i umów o podobnym charakterze,

  • praw autorskich, licencji, praw własności przemysłowej lub know-how,

  • świadczeń doradczych, księgowych, prawnych, reklamowych, HR, gwarancji i poręczeń.

Nowością będzie także dodanie wynagrodzenia udziałowca z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych do katalogu ukrytych zysków.

Ponadto:

  • z definicji ukrytych zysków usunięto wymóg związku z prawem do udziału w zysku,

  • zdefiniowano szerzej pojęcie wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,

  • doprecyzowano warunki dla statusu „małego podatnika”,

  • wprowadzono domniemanie, że wypłacony zysk po wyjściu z estońskiego CIT pochodzi z okresu jego stosowania i podlega opodatkowaniu ryczałtem.

Zmiany dla osób fizycznych

IP BOX – te same warunki, wyższe wymagania

Podobnie jak w przypadku osób prawnych, korzystanie z ulgi IP BOX będzie wymagało zatrudnienia minimum trzech osób lub ponoszenia wydatków w wysokości co najmniej trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia.

Ryczałt 17% dla podmiotów powiązanych

Nowa stawka 17% obejmie przychody z usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych (udział ≥ 5%). Zmiana dotyczy również osób uczestniczących w programach motywacyjnych (ESOP).

Leasing – zmiana zasad przy sprzedaży rzeczy wykupionych z leasingu

Wydłużony zostanie okres, po którym sprzedaż rzeczy wykupionej z leasingu operacyjnego nie będzie powodować powstania przychodu podatkowego – z 6 miesięcy do 3 lat.

ESOP – doprecyzowanie źródła przychodu

Przychody z programów motywacyjnych będą kwalifikowane do tego samego źródła, z którego wynika prawo do udziału w programie (np. stosunek pracy, działalność gospodarcza).

Datio in solutum

Przeniesienie własności w zamian za zwolnienie z długu (tzw. datio in solutum) zostanie uznane za odpłatne zbycie – przychodem będzie wartość spłacanego zobowiązania.

Ulga mieszkaniowa

Skorzystanie z ulgi będzie możliwe tylko, jeśli podatnik nie posiada więcej niż 50% udziałów w innej nieruchomości.

Danina solidarnościowa

Możliwość odliczania strat zostanie ograniczona wyłącznie do strat z tego samego źródła przychodów, z którego pochodzi dochód objęty daniną. Dochody z IP BOX zostaną włączone do podstawy daniny.

Amortyzacja i likwidacja spółek

Nie będzie możliwa amortyzacja dodatniej wartości firmy powstałej w wyniku oddania przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania (leasing przedsiębiorstwa). Dochody wspólników z likwidacji spółki osobowej przekształconej ze spółki kapitałowej będą opodatkowane PIT.

Co to oznacza w praktyce?

Nowelizacja wprowadza bardziej restrykcyjne warunki dla ulg IP BOX i estońskiego CIT, a także ogranicza korzyści podatkowe przy transakcjach powiązanych i programach motywacyjnych. W efekcie wielu przedsiębiorców oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą powinno dokonać ponownej oceny sposobu opodatkowania i rozliczeń z podmiotami powiązanymi.

Jak się przygotować

  1. Przeprowadź przegląd podatkowy – w szczególności pod kątem rozliczeń w ramach estońskiego CIT, ulg IP BOX i programów motywacyjnych.

  2. Zaktualizuj politykę cen transferowych – zmiana definicji powiązań i nowych stawek ryczałtowych może wpłynąć na rozliczenia z podmiotami powiązanymi.

  3. Zweryfikuj zasady korzystania z leasingu i ulg mieszkaniowych.

  4. Przygotuj się na wdrożenie nowych warunków od 1 stycznia 2026 r.

Kontakt do zespołu DSK:

Krzysztof Śliwiński – radca prawny – k.sliwinski@dsk-kancelaria.pl
Marcin Palusiński – doradca podatkowy, radca prawny – m.palusinski@dsk-kancelaria.pl
Marta Chorzępa-Starosta – doradca podatkowy – m.starosta@dsk-kancelaria.pl

Poprzedni post
Następny post