Ministerstwo Finansów ogłosiło początek prac nad rządowym projektem ustaw, które “uszczelnią i uporządkują” przepisy podatkowe. Między innymi zapowiedziano zmiany w zakresie opodatkowania fundacji rodzinnych. Potencjalne zmiany najprawdopodobniej wejdą w życie od 01.01.2025 r.
Projekt ustawy zmieniającej nie został jeszcze opublikowany. Część założeń projektu została podana do wiadomości publicznej przez Wiceministra Jarosława Nenemana, który stwierdził, że obecne regulacje dają fundacjom rodzinnym preferencje, które “dalece wychodzą poza ducha ustawy o fundacjach rodzinnych”. W tym samym komunikacie zapowiedział następujące zmiany przepisów:
| SPRZEDAŻ UDZIAŁÓW I AKCJI Opodatkowanie w 2023 i 2024 | SPRZEDAŻ UDZIAŁÓW I AKCJI Zapowiedzi zmian od 01.01.2025 |
Akcje albo udziały wniesione do fundacji rodzinnej można sprzedać bez podatku dochodowego (pamiętamy o GARR). Co to oznacza: przesunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego do momentu wypłaty świadczeń na rzecz beneficjentów, czyli dopóki inwestujemy albo zatrzymujemy środki w fundacji, fundacja nie płaci CIT; fundacja płaci podatek CIT 15% dopiero w momencie wypłaty do beneficjenta, a wysokość podatku naliczana od wartości wypłaty do beneficjenta, nie wartości transakcji sprzedaży; efektywne opodatkowanie przy wypłacie do beneficjentów: 15% CIT + PIT beneficjenta (w zależności od grupy podatkowej 0%, 10% albo 15%) | Sprzedaż majątku wniesionego do fundacji, ma być objęta 19% CIT, jeśli nastąpi przed upływem określonego czasu (ma to być „okres 15-letni, po którym zbycie majątku należącego do fundacji nie byłoby związane z podatkiem”). Podatek będzie można pomniejszyć o 15% CIT naliczonego przy wypłacie świadczenia do beneficjenta. Co to oznacza: brak przesunięcia momentu opodatkowania – moment sprzedaży stanie się momentem powstania obowiązku podatkowego; 19% CIT naliczany od dochodu z transakcji, a nie wartości świadczeń wypłacanych beneficjentom; efektywne opodatkowanie: 19% CIT od wartości transakcji – 15% CIT naliczonego od wypłaty do beneficjenta + PIT beneficjenta (w zależności od grupy podatkowej 0%, 10% albo 15%) |
| Danina solidarnościowa Opodatkowanie w 2023 i 2024 | Danina Solidarnościowa Zapowiedzi zmian od 01.01.2025 |
| Brak daniny solidarnościowej od świadczeń wypłacanych na rzecz beneficjentów. Należy pamiętać przychody ze sprzedaży udziałów i akcji bezpośrednio przez osobę fizyczną stanowiły podstawę do naliczenia daniny solidarnościowej przed wprowadzeniem zmian. | Doliczenie świadczeń wypłacanych na rzecz beneficjentów do podstawy obliczenia daniny solidarnościowej (przykład ze sprzedażą udziałów poniżej). |
Przykład:
Kinga w roku 2022 sprzedała 100 udziałów w spółce Nowak sp. z o.o. za 100 mln zł (koszt pomijalny 5k zł). Kinga zapłaciła następujące podatki:
- PIT: 100 mln zł x 19% = 19 mln zł
- Danina solidarnościowa: (100 mln zł – 1 mln zł) x 4% = 3,96 mln zł
- Podatki razem: 19 mln zł + 3, 96 mln zł = 22,96 mln zł
W roku 2023 Kinga założyła fundację rodzinną, do której wniosła jeszcze 200 udziałów w spółce Nowak Company sp. z o.o.
W styczniu 2024 KN fundacja rodzinna w organizacji sprzedała 100 udziałów w spółce Nowak sp. z o.o. za 100 mln zł. Fundacja z tytułu samej sprzedaży nie zapłaci CIT. W sierpniu 2024 zarząd KN fundacja rodzinna postanawia wypłacić 20 mln zł beneficjentowi (osobie z podatkowej grupy “0”). Wówczas fundacja płaci podatek:
- 20 mln zł x 15% CIT = 3 mln zł, beneficjent jest zwolniony z podatku PIT, świadczenie nie jest objęte daniną solidarnościową.
W styczniu 2025 KN fundacja rodzinna zamierza sprzedać kolejnych 100 udziałów
w spółce Nowak sp. z o.o. za 100 mln zł. Fundacja w momencie transakcji zapłaci 19% CIT, tj. 19 mln zł. W sierpniu 2025 r. Zarząd KN fundacja rodzinna postanawia wypłacić 20 mln zł beneficjentowi (osobie z podatkowej grupy “0”), fundacja zapłaci podatek:
- (20 mln zł x 15% CIT) – 19 mln zł (w praktyce rozliczy już zapłacony podatek ale w turach),
- świadczenie beneficjenta nie będzie opodatkowane PIT, ale stanie się podstawą do naliczenia daniny solidarnościowej: (20 mln zł – 1 mln zł) x 4% = 760 tys. zł
| CFC Opodatkowanie w 2023 i 2024 | CFC Zapowiedzi zmian od 01.01.2025 |
| Fundacja rodzinna i jej beneficjenci są zwolnieni z podatku od dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej (CFC) | Objęcie fundacji rodzinnych przepisami CFC |
| Opodatkowanie dochodów ze spółek transparentnych podatkowo w 2023 i 2024 | Opodatkowanie dochodów ze spółek transparentnych podatkowo Zapowiedzi zmian od 01.01.2025 |
| Przepisy w zakresie opodatkowania dochodów ze spółek transparentnych nie są precyzyjne. W wydawanych interpretacjach fiskus stoi na stanowisku, że podlegają one 25% podatkowi (traktowane jak działalność niedozwolona) | Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnych z ich udziałów w podmiotach transparentnych |
| Opodatkowanie najmu nieruchomości w 2023 i 2024 | Opodatkowanie najmu nieruchomości od 01.01.2025 |
| Oddanie nieruchomości w najem czy dzierżawę oraz uzyskiwanie z tego tytułu przez fundację rodzinną dochodu jest zwolnione z opodatkowania | Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnych, uzyskiwanych z umów, których przedmiotem jest oddanie nieruchomości do odpłatnego korzystania |
| Niedozwolona działalność gospodarcza w 2023 i 2024 | Niedozwolona działalność gospodarcza od 01.01.2025 |
| Sankcją za prowadzenie niedozwolonej działalności gospodarczej jest 25% podatku | Wyposażenie sądów w możliwość rozwiązania fundacji jako kolejnego rodzaju sankcji za prowadzenie działalności niedozwolonej |
Projekt ustawy nie został jeszcze udostępniony.
Jeżeli macie Państwo pytania lub wątpliwości w związku z planowanymi zmianami, to zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.
Marcin Palusiński – radca prawny, doradca podatkowy, Kinga Nowak – adwokat
