67. Czy fundacja rodzinna może zostać rozwiązana?
Co do zasady, fundacje rodzinne powinny być tworzone na wiele lat, by po śmierci fundatora realizować wyznaczone przez niego cele.
Niemniej w ustawie wskazano także okoliczności, w których może dojść do rozwiązania i likwidacji fundacji rodzinnej, ponieważ przez okres jej funkcjonowania mogą pojawić się okoliczności uzasadniające podjęcie tego typu działań.
Decyzję o rozwiązaniu fundacji rodzinnej może podjąć:
- zarząd fundacji rodzinnej na podstawie uchwały,
- zgromadzenie beneficjentów na podstawie jednomyślnej uchwały,
- w pewnych przypadkach sąd rejestrowy.
68. W jakich sytuacjach zarząd może podjąć uchwałę o rozwiązaniu fundacji rodzinnej?
Zarząd fundacji rodzinnej może podjąć uchwałę o rozwiązaniu fundacji rodzinnej w przypadkach, gdy:
- upłynął okres, na jaki fundacja rodzinna została powołana,
- zrealizowany został cel fundacji rodzinnej,
- brak jest możliwości dalszej realizacji celu fundacji rodzinnej lub jego realizacja wiąże się z nadmiernymi trudnościami, a usunięcie przeszkód nie może nastąpić bez konieczności poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów.
69. W jakich sytuacjach zgromadzenie beneficjentów może podjąć uchwałę o rozwiązaniu fundacji rodzinnej?
Zgromadzenie beneficjentów może podjąć jednomyślną uchwałę o rozwiązaniu fundacji rodzinnej w przypadkach, gdy z “innych ważnych powodów kontynuowanie działalności fundacji rodzinnej jest niecelowe”. Spełnienie przesłanki “innego ważnego powodu” powinno być oceniane indywidualnie w każdym konkretnym przypadku. Możliwe jest przy tym wskazanie w statucie okoliczności, które zobligują zgromadzenie beneficjentów do podjęcia uchwały o rozwiązaniu fundacji.
70. W jakich sytuacjach fundację rodzinną może rozwiązać sąd rejestrowy?
W każdym z przypadków, w których uchwałę o rozwiązaniu fundacji rodzinnej może podjąć zarząd lub zgromadzenie beneficjentów, możliwe będzie również rozwiązanie fundacji rodzinnej przez sąd rejestrowy z urzędu albo na wniosek beneficjenta.
Należy jednak wyraźnie podkreślić, że rozwiązanie fundacji rodzinnej przez sąd powinno być traktowane jako ostateczność i stosowane tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Fundacja rodzinna jako podmiot prawa prywatnego, powinna mieć maksymalną swobodę działania i podejmowania decyzji. Kontrola sądowa powinna ograniczać się tylko do niezbędnego zakresu, z uwzględnieniem ochrony beneficjentów i osób trzecich wchodzących w relacje z fundacją rodzinną.
71. W jakich przypadkach dojdzie do rozwiązania fundacji rodzinnej w organizacji?
Jeśli fundacja rodzinna nie zostanie zarejestrowana w rejestrze fundacji rodzinnych w ciągu sześciu miesięcy od daty sporządzenia aktu założycielskiego lub ogłoszenia testamentu, albo jeśli ostateczne postanowienie sądu rejestrowego odmawia rejestracji, to fundacja rodzinna zostaje rozwiązana.
72. Czy do rozwiązania fundacji rodzinnej niezbędne będzie uzyskanie zgody sądu opiekuńczego w przypadku, gdy beneficjentem jest osoba małoletnia?
Jeżeli do rozwiązania fundacji rodzinnej konieczna będzie zgoda beneficjenta, który jest osobą małoletnią, wymagana będzie zgoda sądu opiekuńczego.
Decyzja ta będzie mieć bowiem istotne znaczenie dla zmiany źródeł utrzymania dla beneficjenta, w szczególności, gdyby nie należał on do osób uprawnionych do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.
73. Czy wskutek podjęcia decyzji o rozwiązaniu fundacji konieczne jest przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego?
Obowiązuje zasada, że fundacja rodzinna jest rozwiązywana z chwilą wykreślenia z rejestru po przeprowadzeniu likwidacji. Od tej zasady zostało przewidzianych kilka wyjątków, które zostaną omówione w odpowiedzi numer 86.
