Stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażane w interpretacjach indywidualnych dotyczących PIT w zakresie fundacji rodzinnych sugeruje, że w przypadku fundacji, w której to małżonkowie oboje są jej fundatorami – na gruncie przepisów ustawy o fundacji rodzinnej – nie są oni rodziną.
Dychotomiczny podział mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej
Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, w art. 28 ustawy o fundacji rodzinnej, ustawodawca wprowadził dychotomiczny podział określenia proporcji mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej. Mienie wniesione w drodze spadku lub darowizny przez małżonka fundatora, jego zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo – uważa się za wniesione przez fundatora, natomiast mienie wniesione przez jakikolwiek inny podmiot – za mienie wniesione przez fundację rodzinną.
Jednakże, niczym mantrę, Dyrektor KIS przywołuje w interpretacjach zdanie, z którego wynika, że mienie wniesione przez współmałżonka do fundacji w drodze darowizny albo spadku można uznać za mienie wniesione przez fundatora tylko wtedy gdy małżonek ten nie jest jednocześnie fundatorem tej samej fundacji rodzinnej.
Nieopłacalność podatkowa
Powyższe uznanie, że mieniem wniesionym przez fundatora nie jest mienie jego małżonka (drugiego fundatora), automatycznie doprowadza do sytuacji, w której to beneficjent będący fundatorem nie skorzysta z pełnego zwolnienia z PIT, co jest jawnie sprzeczne z celem ustawy i istotą instytucji, którą jest fundacja rodzinna. W konsekwencji poza 15%. podatkiem CIT płatnym przez fundację pojawi się jeszcze podatek PIT płatny przez fundatorów proporcjonalnie według stawki od 0,1 do 10%. Przepisy ustawy o fundacji rodzinnej w sposób jasny i jednoznaczny definiują podział wnoszonego do fundacji mienia nie wprowadzając przy tym żadnych ograniczeń co do liczby fundatorów, którzy to mogą jednocześnie mienie to wnosić. W związku z czym stanowisko zajmowane przez Dyrektora KIS budzi słuszne zdziwienie oraz wątpliwości co do jego zgodności z systemowymi założeniami ustawodawcy znajdującymi się za ideą instytucji fundacji rodzinnej.
Konkluzja
Fundacja rodzinna ma pełnić funkcję rodzinnego skarbca, który to zapewnia rodzinie środki finansowe, zabezpiecza członków rodzinny finansowo oraz jest instrumentem służącym do efektywnego zarządzania i pomnażania rodzinnego majątku. Przy obecnej linii interpretacyjnej organów administracji skarbowych należy dojść do wniosku, że zdecydowanie bardziej korzystne podatkowo będzie zakładanie fundacji rodzinnych, w których to tylko jeden małżonek posiadać będzie status fundatora, a z kolei drugiemu małżonkowi przyznany zostanie status beneficjenta fundacji. Dostosowując odpowiednio statut fundacji rodzinnej możliwym jest zrównanie praw i obowiązków fundatora (jednego małżonka) z beneficjentem (drugim małżonkiem).
