W ostatnim czasie Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi na dwie interpelacje poselskie dotyczące estońskiego CIT. Obie odpowiedzi podtrzymują dotychczasowe stanowisko organów podatkowych.

Pierwsza z omawianych interpelacji poselskich[1] skierowana została do Ministra Finansów w zakresie konieczności rozpoznania przychodów z faktoringu wierzytelności własnych jako przychodów pasywnych oraz w zakresie podstawy podatku płaconego przez wspólników spółki opodatkowanej ryczałtem.

Kolejna interpelacja poselska dotyczącą estońskiego CIT[2] dotyczyła posiadania statusu małego podatnika w przypadku przekształcenia z jednoosobowej działalności gospodarczej.

Czy przez faktoring można utracić prawo do ryczałtu?

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej – tak[3]. Organ uważa, że nawet sprzedaż faktorowi własnych wierzytelności wiąże się z powstaniem przychodu pasywnego – jeśli przychody pasywne przekroczą łącznie 50% udziału w całości przychodów, spółka nie będzie uprawniona do korzystania z ryczałtu. Do podobnych wniosków co Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, doszedł także WSA w Bydgoszczy w wyroku z 21 lutego 2024 r.[4]

W orzecznictwie sądów administracyjnych dominuje jednak stanowisko zakładające, że faktoring wierzytelności własnych nie wiąże się z powstaniem przychodów pasywnych[5].

Odpowiedź Ministerstwa Finansów jest wymijająca – z odpowiedzi wynika jedynie, że samo korzystanie z faktoringu nie pozbawia prawa do wyboru/korzystania z ryczałtu od dochodów Spółek, a dopiero przekroczenie poziomu 50% przychodów pasywnych.

Ministerstwo Finansów rozważa jednak wprowadzenie zmiany w art. 28j ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, która wykluczyłaby z tzw. przychodów pasywnych przychody z wierzytelności własnych zbywanych na rzecz instytucji finansowych, których przedmiotem jest świadczenie usług odpłatnego nabywania wierzytelności.

Taka zmiana byłaby niewątpliwie pozytywna i należy oczekiwać, że Ministerstwo Finansów faktycznie ją wprowadzi.

Podstawa opodatkowania przez wspólników podzielonego zysku

Pierwsza metoda kalkulowania PIT po stronie wspólników z tytułu wypłaty dywidendy zakłada, że podstawą opodatkowania w podatku PIT jest kwota faktycznie wypłaconego zysku, po potrąceniu ryczałtu od dochodów spółek należnego do zapłaty przez spółkę. Tak obliczony podatek obniża się o 70% lub 90% podatku CIT EE należnego z tytuły wypłaty zaliczki na dywidendę. Takie stanowisko niekiedy zajmował wcześniej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej[6].

Aktualne stanowisko organów skarbowych[7] wskazuje jednak, że podstawą opodatkowania w PIT jest kwota zysku przeznaczonego do podziału – podatek oblicza się od wypłaconej dywidendy (bez pomniejszania jej o należny podatek CIT EE), a następnie tak obliczony podatek obniża się o 70% lub 90% podatku CIT EE należnego z tytuły wypłaty dywidendy. Na prawidłowość tego sposobu wskazuje również Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek[8], a także wyroki sądów administracyjnych[9].

Teraz na prawidłowość tej drugiej metody Ministerstwo Finansów wskazało również w odpowiedzi na interpelację poselską.

Podatnik rozpoczynający działalność

Stanowisko Ministerstwa Finansów w zakresie posiadania statusu podatnika rozpoczynającego działalność przez spółkę powstałą w wyniku przekształcenia z jednoosobowej działalności gospodarczej nie zaskakuje – jest takie samo jak Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Jak zostało wskazane w odpowiedzi na interpelację:

“Spółka z o.o. powstała z przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej nie może być uznana za podatnika rozpoczynającego działalność gospodarczą. Nie budzi wątpliwości, że przedsiębiorca będący dotychczas podatnikiem podatku PIT wraz z przekształceniem jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. staje się podatnikiem podatku CIT. Nie sposób jednak uznać, że podatnik taki rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej. Z samej instytucji przekształcenia wynika bowiem wprost, że zamiarem przedsiębiorcy jest kontynuacja prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej w ramach innej formy organizacyjno-prawnej, a nie rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej.

Niekorzystnie w tym zakresie kształtuje się także orzecznictwo sądów administracyjnych – do podobnych wniosków co Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej i Ministerstwo Finansów doszły także WSA w Łodzi[10], WSA w Kielcach[11], WSA w Poznaniu[12] oraz WSA w Krakowie[13].

Do innych wniosków (korzystnych dla podatników) dotychczas doszedł jedynie WSA we Wrocławiu w wyroku z 4 lipca 2024 r.[14]

[1] Interpelacja poselska z 25 września 2024 r. nr 4923, Odpowiedź Ministra Finansów z 15 października 2024 r. nr DD8.054.8.2024. na interpelację poselską z 25 września 2024 r. nr 4923.

[2] Interpelacja poselska z 25 września 2024 r. nr 4864. Odpowiedź Ministra Finansów z 5 listopada 2024 r. nr DD8.054.7.2024 na interpelację poselską z 25 września 2024 r. nr 4864.

[3] Np. interpretacje indywidualne z np. interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 grudnia 2022 r. nr 0111-KDWB. 4010. 84.2022.2.AZE i z 7 września 2023 r. nr 0111-KDWB.4010. 37.2023.2.KP.

[4] Wyrok WSA w Bydgoszczy z 21 lutego 2024 r. sygn. akt I SA/Bd 24/24.

[5] Wyroki: WSA w Krakowie z 20 sierpnia 2024 r. sygn. akt I SA/Kr 546/24, WSA w Gliwicach z 27 marca 2024 r. sygn. akt I SA/Gl 1124/23, WSA w Warszawie z 6 lipca 2023 r. sygn. akt III SA/Wa 627/23.

[6] Interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 sierpnia 2022 r. nr 0113-KDIPT2-3.4011.381.2022.3.AK oraz z 21 stycznia 2022 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.981.2021.4.DJ.

[7] M.in. interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z m.in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z: 27 września 2022 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.464.2022.2.TR, 23 sierpnia 2022 r. nr 0115-KDIT1.4011.338.2022.3.MR, 18 lipca 2022 r. nr 0115-KDIT1.4011.337.2022.4.MR, 25 sierpnia 2022 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.550.2022.1.MG.

[8] Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2021 r. – Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek.

[9] M.in. wyroki: WSA w Warszawie z 25 stycznia 2024 r sygn. akt III SA/Wa 2479/23, WSA w Szczecinie z 22 czerwca 2023 r. sygn. akt I SA/Sz 123/23, WSA w Warszawie z 6 czerwca 2023 r. sygn. akt III SA/Wa 564/23, WSA w Krakowie z 19 maja 2023 r. sygn. akt I SA/Kr 187/23, WSA w Gliwicach z 14 lutego 2023 r. sygn. akt I SA/Gl 1178/22 oraz z 16 lutego 2023 r. sygn. akt I SA/Gl 1171/22.

[10] Prawomocny wyrok WSA w Łodzi z 9 maja 2024 r. sygn. akt I SA/Łd 138/24.

[11] Wyrok WSA w Kielcach z 29 lutego 2024 r. sygn. akt I SA/Ke 49/24.

[12] Prawomocny wyrok WSA w Poznaniu z 26 października 2023 r. sygn. akt I SA/Po 469/23.

[13] Wyrok WSA w Krakowie z 19 października 2023 r. sygn. akt I SA/Kr 825/23.

[14] Wyrok WSA we Wrocławiu z 4 lipca 2024 r. sygn. akt I SA/Wr 105/24.