Upadłość konsumencka to instrument wsparcia dla osób, które z różnych przyczyn nie radzą sobie ze spłatą zobowiązań – pozwala ona na zatrzymanie spirali zadłużenia i rozpoczęcie nowego życia finansowego. Jeżeli ryzyko niewypłacalności jest naturalną częścią funkcjonowania naszego społeczeństwa, to upadłość konsumencka stanowi odpowiedź na to ryzyko.

Co dzieje się z długami po ogłoszeniu upadłości?

Procedura upadłości konsumenckiej jest procesem złożonym i długotrwałym. Składa się z kilku kluczowych etapów, z których najważniejsze są: ogłoszenie upadłości oraz ustalenie planu spłat. Jeżeli wobec dłużnika toczą się postępowania egzekucyjne to zostaną one zawieszone, a następnie umorzone wskutek ogłoszenia upadłości. Drugim i kluczowym momentem jest ustalenie planu spłat, czyli szczegółowego harmonogramu, który określa, jak dłużnik będzie spłacał swoje zobowiązania. Taki harmonogram może obejmować okres maksymalnie siedmiu lat. Sąd, współpracując z syndykiem i upadłym, określa wysokość miesięcznych rat z uwzględnieniem wielu czynników m.in. aktualnej sytuacji finansowej, możliwości zarobkowych upadłego oraz kosztów utrzymania rodziny. Ogłoszenie upadłości to zaledwie początek – skuteczność procedury zależy właśnie od wykonania planu spłaty. Dopiero stwierdzenie wykonania planu spłaty przez sąd przesądza o umorzeniu zobowiązań powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości.

Jakie jest zainteresowanie tymi upadłościami?

Zainteresowanie jest bardzo duże, co potwierdza rekordowa ilość ogłoszonych upadłości konsumenckich, która stale rośnie. Przyczyną wzrostu liczby postępowań są zmiany, do których doszło w ostatnich kilku latach: zmieniono przepisy regulujące upadłość konsumencką, a dodatkowo zdecydowanie poprawiła się świadomość społeczeństwa.

Tylko lipiec 2024 roku przyniósł 1731 upadłości konsumenckich – to wzrost o ponad 4% w porównaniu z poprzednim miesiącem, w którym odnotowano 1661 upadłości. W porównaniu z lipcem 2023 roku, kiedy to liczba upadłości konsumenckich wyniosła 1655, nastąpił wzrost o 4,6%. Wzrost zainteresowania upadłością konsumencką to długoterminowy trend – porównując poszczególne miesiące z lat 2023 i 2024, tylko marzec i czerwiec przyniosły więcej upadłości w 2023 roku.

Przez jak długi czas upadły nie może zaciągać kredytów?

Trzeba pamiętać, że odbudowa zdolności kredytowej może być czasochłonnym i trudnym procesem. Zakończenie postępowania upadłościowego i wykonanie planu spłat oznacza co prawda nowy start, ale usunięcie informacji o upadłości konsumenckiej z publicznych rejestrów może potrwać wiele lat od zakończenia wykonywania planu spłaty. O ile nie ma przepisów, które by zabraniały starać się o kredyt po zakończeniu procedury upadłości konsumenckiej, o tyle banki mogą traktować taką informację jako negatywną przesłankę udzielenia finansowania. To kwestia bardzo indywidualna, zależna od polityki banku oraz aktualnej sytuacji finansowej osoby, wobec której wcześniej prowadzono upadłość konsumencką.