Do 2 sierpnia 2026 roku każde państwo członkowskie UE, w tym Polska, musi utworzyć przynajmniej jedną piaskownicę regulacyjną AI. Są to kontrolowane środowiska testowe, w których przedsiębiorstwa mogą rozwijać, testować i walidować swoje rozwiązania z zakresu AI w warunkach zbliżonych do rzeczywistych, jednocześnie minimalizując ryzyko prawne i regulacyjne.
Wsparcie dla innowacyjności
Dlaczego piaskownice regulacyjne AI są ważne dla polskich firm?
- dzięki piaskownicom, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz start-upy będą mogły szybciej i efektywniej wprowadzać swoje innowacyjne systemy AI na rynek unijny
- piaskownice regulacyjne AI będą wspierały firmy w bezpiecznym testowaniu technologii, co daje przestrzeń do eksperymentowania i udoskonalania produktów przed pełnym wejściem na rynek
- piaskownice regulacyjne AI będą umożliwiać współpracę i wspierać wymianę najlepszych praktyk między firmami, regulatorami, ośrodkami badawczymi i innymi podmiotami z ekosystemu sztucznej inteligencji
Odpowiedzialność uczestników
- Dostawcy i potencjalni dostawcy systemów AI biorący udział w testach prowadzonych w piaskownicach regulacyjnych, będą odpowiedzialni za szkody wyrządzone osobom trzecim w wyniku doświadczeń przeprowadzanych w piaskownicy.
- Kary administracyjne nie będą nakładane w przypadku, gdy firma uczestnicząca w procesie będzie przestrzegać planu uczestnictwa i wytycznych organów krajowych oraz działać w dobrej wierze.
Zadania urzędów – koordynacja działań i raportowanie
Zgodnie z przepisami, krajowe organy współpracują ze sobą w Radzie ds. AI i informują Urząd ds. AI o tworzeniu piaskownic regulacyjnych.
- Zadaniem urzędu jest aktualizowanie listy piaskownic, aby wspierać współpracę międzynarodową i wymianę informacji między organami.
- Każdego roku krajowe organy będą składać raporty o postępach i wynikach działania piaskownic. Raporty, zawierające najlepsze praktyki i rekomendacje będą dostępne w internecie. Komisja będzie je brać pod uwagę przy tworzeniu regulacji.
Zasady działania piaskownic regulacyjnych w zakresie AI
Szczegółowe zasady tworzenia i działania piaskownic regulacyjnych AI, które określają, kto może w nich uczestniczyć, jak działają i jakie są warunki udziału, znajdują się w dokumentach przyjętych przez Komisję UE.
Akty te zapewniają, że:
- piaskownice są dostępne dla wszystkich spełniających obiektywne i bezstronne kryteria, a organy krajowe poinformują wnioskodawców o decyzji w ciągu trzech miesięcy od złożenia wniosku
- MŚP, w tym start-upy, mają bezpłatny dostęp do piaskownic AI poza ewentualnymi kosztami, które mogą być odzyskane w sposób proporcjonalny
- piaskownice wspierają współpracę między MŚP, ośrodkami badawczymi i sektorem publicznym/prywatnym
- procedury są uproszczone i ujednolicone w całej UE, co gwarantuje takie same skutki prawne we wszystkich krajach członkowskich
Podsumowanie
Dla firm z branży AI, szczególnie MŚP, regulacyjne piaskownice to szansa na rozwój w bezpiecznym środowisku. Już teraz warto przygotować się do nowych wymogów AI Act, aby być gotowym na skorzystanie z tej możliwości i szybkie wprowadzenie produktów na rynek unijny.
O tym, kogo AI Act nie obowiązuje pisaliśmy w AI Act Weekly #6.
Potrzebujesz wsparcia przy wdrożeniu AI Act w Twojej organizacji? Zapraszamy do kontaktu!
Aleksander Zieliński, radca prawny, manager: a.zielinski@dsk-kancelaria.pl